با این نامه از فین‌تک‌ها تا بلاکچینی‌ها، همه نابود خواهند شد!
دیروز در فضای نوآوری و استارتاپی ایران نامه‌ای منتشر شد که واکنش به آن در میان فعالان اقتصادی و کسب‌وکاری این فضا یک کلمه بود: شوک! نامه را غلامحسین اسماعیلی… ریاست‌جمهوری به معاون حقوقی این نهاد زده با این مضمون که در جلسه روز ۲۳ آبان‌ماه هیئت دولت رییس جمهور مقرر کرده برای حفظ حیثت استارتاپ‌ها و کم نشدن انگیزه‌شان، تخلفات و مسائل مربوط به آن‌ها در کارگروهی در معاونت حقوقی ریاست‌جمهوری بررسی شود. تا اینجا نامه بسیار امیدوارکننده است. به‌خصوص اگر یادم بیاید که همین هفته گذشته بود که مدیرعامل دیوار را دادگاه به حبس قطعی محکوم کرده بود. موضوعی که با واکنش گسترده فعالان استارتاپی و کاربران شبکه‌های اجتماعی روبه رو شد و در نهایت با پادرمیانی ریاست قوه قضائیه از رفتن این چهره استارتاپی به زندان جلوگیری شد.
اما این نامه یک بند دیگر هم دارد که شوک‌آور است. از قول رییس‌جمهور خطاب به معاون حقوقی‌اش خواسته شده تا از ورود استارتاپ‌ها به عرصه‌هایی که اخلال در نظام اقتصادی، ارزیو پولی کشور ایجاد می‌کند جلوگیری کند!
این بند با واکنش گسترده استارتاپی‌ها مواجه شده و آن‌ها یک صدا می‌گویند معنای این بند و اجرایی شدن یعنی پایان کار استارتاپ‌ها در ایران. استدلال اصلی هم این است که اصولا استارتاپ‌ها کارشان تخریب خلاق و برهم زدن نظم موجود در حوزه‌های مختلف اقتصادی است. اگر قرار است استارتاپ‌ها از تغییر در نظام اقتصادی واهمه داشته باشند همان بهتر که بروند و کارمندان شرکت‌های سنتی شوند!
تقریبا تمام استارتاپ‌ها در همه جای دنیای یکی از مهم‌ترین مسائلی که حل کرده‌اند، ساده‌سازی و تغییر در فرایند پرداخت و مراودات مالی است. جایی که خریدار و فروشنده یک محصول یا خدمت برخلاف رویه‌های چندین ساله می‌توانند مراودع اقتصادی خود را به شکلی تازه انجام دهند. استارتاپی‌ها می‌گویند این بند اگر اجرایی شوند نه‌تنها استارتاپ‌های فین‌تک که به شکل مستقیم با نظام مالی کشور در ارتباطند را از بین خواهد برد بلکه حوزه‌های جدیدی از اقتصاد جهانی که این روزها ایران در حال تبدیل شدن به یک بازیگر جدی در آن است مانند بلاکچین و رمزارزها را هم در نطفه خفه خواهد کرد.
کسب‌وکارهای مختلف اقتصاد نوآوری در حوزه‌های مختلفی از گردشگری تا سلامت این روزها در حال برهم زدن رویه‌های مرسوم اقتصاد سنتی هستند. همه آن‌ها هم تاکیدشان را گذاشته‌اند روی این نکته که دست به دست شدن پول و مناسبات اقتصادی در این حوزه باید دگرگون شود تا مشتری یا همان کاربر نهایی، تجربه بهتر و خوشایند‌تری از زیست اقتصادی-اجتماعی خود داشته باشند. بند دو نامه‌ای که برداشت صحبت‌های رییس‌جمهور در یک جلسه بوده و به عنوان یک ابلاغ به معاون حقوقی‌اش ارسال شده می‌تواند بخشی از اکوسیستم استارتاپی کشور را از میدان رقابت به در کند. از مدیرعامل دیوار تا مدیرعامل زرین‌پال از فعالان اکوسیستم رمزارز و بلاکچین کشور تا پلتفرم‌های حوزه سلامت در چند ماه گذشته زیر فشار مراجع نظارتی و قضایی بوده‌اند که باید در بخش‌هایی از بیزنس‌مدلشان باید تغییر ایجاد کنند، از اینماد تا طرح صیانت تن و بدن استارتاپی‌ها این روزها شدیدا در حال لرزیدن است، با بند دو نامه‌ای که دیروز رسانه‌ای شد به نظر می‌رسد کار استارتاپی‌ها و آنلاین‌ها و نوآورها از همیشه سخت‌تر خواهد شد، مگر اینکه رییس‌جمهور یا معاونانش زودتر شفاف‌سازی کنند و توضیح یا تکمله‌ای بر چیزی که منتشر شده بگذارند.