ورود تلاونگ به دنیای استارتاپ‌ها و چند ملاحظه
شرکت‌های بزرگ برای ورود به دنیای کسب‌وکارهای آنلاین چه باید بکنند؟
رو‌به‌رو شدن با تبلیغات شرکت تلاونگ که تولیدکننده تخم‌مرغ است یا شرکت بسته‌بندی مواد غذایی برای دریافت طرح‌های خلاق و تلاش برای حمایت از آنها، پدیده تازه‌ای است که برای برخی دستمایه شوخی را فراهم کرده، اما جدا از اشکالاتی که در شیوه انجام آن وجود دارد، گامی امیدبخش برای زیست‌بوم کسب‌وکارهای کشور است.
مهم‌ترین گام در بهبود فضای فعالیت‌های عمومی و اقتصادی، افزایش بهره‌وری کسب‌وکارها و بهکارگیری نیروهای خلاق، ایجاد فضای لازم برای همراهی آنها با بخش‌های مختلف اجرایی و اقتصادی با هدف شناخت مشکلات و یافتن راه‌حل برای آنهاست. به بیان دیگر هر گاه که ارتباط درستی بین افراد خلاق و دست‌اندرکاران یک حوزه رخ داده و زمینه مناسبی برای بیان کاستی‌ها و نیازها پدید آمده، شاهد ارائه راه‌کارهای خلاقانه بوده‌ایم. برای دستیابی به این هدف شیوه‌های مختلفی به کار گرفته می‌شود که بارزترین آنها را به نام نوآوری سازمانی (Oraganizational Innovation) و ارائه معکوس (Reverse Pitch) معرفی کرده‌اند.
آنچه که در فضای کسب‌وکارهای‌نوپا می‌گذرد را به طور خلاصه چنین می‌توان بیان کرد که مراکز رشد، پارک‌های علم و فناوری و شتابدهنده‌ها تلاش می‌کنند زمینه مناسب عرضه طرح را برای نیروهای خلاق فراهم سازند، و از سمت دیگر سرمایه‌گذاران و گروه‌هایی را که نیازمند برخورداری از نتایج اجرای طرح‌های نوآورانه هستند، به یکدیگر پیوند زنند؛ اما این روش مرسوم و البته سودمند جایگزین‌های دیگری هم دارد که یکی از آنها نوآوری سازمانی است.
شاید بهتر باشد نوآوری سازمانی را نه جایگزین بلکه تکمیل کننده روش‌های مرسوم بدانیم. در این مورد تلاش می‌شود که روندهایی در هر سازمان پیاده شود که منجر به ارائه راه‌کارهای نوآورانه برای اجرای برنامه‌های سازمان باشد. این فرآیند افراد مبتکر از درون و بیرون سازمان امکان مشارکت یا پایه‌گذاری برنامه‌های نوآورانه را برای اقدامات نوآورانه فرامی‌خواند. شروع به پیگیری این روند در هر سازمان گرچه امیدبخش اما نیازمند ایجاد زمینه و فرهنگ سازمانی مناسب است. همراهی کامل مدیران و تصمیم‌گیران سازمان، آمادگی تامین نیازمندی‌ها، تلاش برای همراه کردن بدنه، سازگار کردن روندهای اجرایی با اقدامات نوآورانه، . . . از جمله مواردی است که باید برای دستیابی به نتیجه مناسب انجام شود.
استارتاپ‌ها و نگرانی از آسیب‌های یک ورود ناگهانی
اقدام برخی شرکت‌های تولیدی و خدماتی در ماه‌های اخیر از این زاویه قابل توجه است و اگر به درستی پیش برود، نتایج خوبی به همراه خواهد داشت، اما نمی‌توان از آسیب‌های اجرای نامناسب آن نیز چشم‌پوشی کرد. هر سازمان یا شرکت علاقمند به نوآوری که قادر به ایجاد زمینه مناسب بروز برنامه‌های خلاق در ساختار و برنامه‌های خود نباشد، به سرعت وارد اقدامات تبلیغاتی شده و نه تنها به خود بلکه به زیست‌بوم نوآوری نیز زیان می‌رساند.
ساده‌ترین گام برای شروع اقدامات نوآورانه که تبلیغات و اطلاعرسانی است، در برخی شرکت‌ها در کشور انجام شده. اما همراه با امید پرسش‌های اساسی نیز خلق کرده. نخست آنکه زمینه‌های ارائه طرح و برنامه خلاق از ابتدا محدود شده تا بدان پایه که برداشت درست مدیران آن شرکت‌ها از خلاقیت و نوآوری را به چالش می‌کشد. آیا طراحان این برنامه به دنبال ایجاد مسابقه برای دریافت پیشنهادهای بازاریابی هستند؟ یا اینکه یک برنامه متفاوت تبلیغاتی متناسب با گرایش‌های روز را برای باقی ماندن در کوران رقابت دنبال می‌کنند؟ از طرف دیگر توضیحات روشنی از روند جذب و حمایت از پیشنهادات و شیوه بهکارگیری آنها ارئه نشده.
در کنار این موارد شکل ارائه و اطلاعرسانی این اقدام نیز بر ابهامات می‌افزاید. مجری و میدان‌دار معرفی شده یکی از شرکت‌ها، مدیر فروش آن شرکت است که اثرگذاری عمیق دیدگاه عملی یک مدیر فروش را به خوبی در محتوای اطلاعرسانی به نمایش گذاشته. از طرف دیگر شیوه اطلاعرسانی همانی است که در هنگام فروش محصولات به کار گرفته می‌شود و البته ابزار اصلی هم رادیو است که بی هیچ ملاحظه‌ای تنها بر اساس تقسیم‌بندی زمانی بسته تبلیغاتی را منتشر می‌کند.
از آنجا که اجرای موفق بسیاری برنامه‌های بدون پشتوانه علمی و تجربی و در غیاب افراد کاردان آن حوزه تبدیل به یک رویه شده، به شکلی منطقی شروع این حرکت با ویژگی‌هایی که اشاره شد و در کمبود اطلاعات روشن، نگران کننده است؛ اما از آنجا که تجربیات ناکام نیز همه ما را یک گام به پیروزی‌های بعدی نزدیک‌تر می‌کند، امیدوارانه به انتظار دریافت خبرهای خوب از یک حرکت تازه در فضای کسب‌وکار کشور خواهیم ماند!