آیا کیلید گوی رقابت را از آی‌هوم و بقیه رقبا ربود؟
به نظر می‌رسد نقطه قوت استارتاپ کیلید همان اطلاعات دست‌اولی باشد که این روزها برای خیلی‌ها محل بحث شده است
این روزها همه جا صحبت از استارتاپ‌هاست. کار به جایی رسیده که برخی دولتی‌ها و خصوصی‌ها با یک برداشت سوپرمنی از مفهوم استارتاپ به این نتیجه رسیده‌اند که کلید حل همه مشکلات کشور استارتاپ‌ها هستند؛ از قاچاق سوخت و کالا گرفته تا مشکلات ریز و درشت اقتصادی. به نظر می‌رسد دور، دور استارتاپ‌هاست. کافی است در شهر تهران گشتی بزنید تا بیلبوردهای متنوع و رنگارنگ تبلیغاتی آنها را ببینید. بیلبوردهایی که خبر از یک رقابت سخت در بازارهای مختلف، میان استارتاپ‌ها می‌دهد.
یکی از بیلبوردهایی که درست در همین هفته‌ها، در اتوبان‌ها، پل‌های عابر پیاده و ورودی زیرگذرها علم شده و حسابی خودنمایی می‌کند مربوط به استارتاپ کیلید است. استارتاپی که به حوزه خرید و فروش آنلاین مسکن ورود کرده و البته شعارها و سازوکار فنی‌اش کمی حاشیه‌ساز هم شده است. کیلید خود را یک سامانه هوشمند می‌داند که هم در قیمت‌گذاری و هم در انتخاب ملک به کاربرانش کمک می‌کند.
اما اولین ابهام در مورد کیلید زمانی به وجود آمد که عده‌ای از کاربران گفتند با وارد کردن کد پستی آپارتمان محل سکونتشان در این سامانه، کیلید قیمت ملک آنها، متوسط قیمت ملک در محله آنها و مهم‌تر از همه میزان معاملات آن محله را به آنها نشان داده است. اطلاعات نسبتا دقیق و البته کاربردی و مفیدی که بلافاصله در ذهن برخی منتقدها و خرده‌بگیران و البته رقبای کیلید این فرضیه را ایجاد کرد که کیلیدی‌ها یا به جایی وصلند یا انحصاری برخوردارند که دیگران از آن محرومند.
صحبت از انحصار و یا ارتباطات ویژه در بازاری که سال‌ها در برابر شفافیت و به ویژه آنلاین شدن مقاومت ویژه‌ای داشته، از این جهت مهم است که اکوسیستم استارتاپی مدت‌هاست در حال تلاش برای گرفتن سهم از اقیانوس آبی در حوزه مسکن است. حوزه‌ای که بازیگران قدرتمند سنتی آن از جمله اتحادیه مشاوران املاک کمتر به استارتاپ‌ها روی خوش نشان داده و خود املاکی‌ها و مشاوران هم حد نهایی آنلاین‌شدنشان، کش رفتن آگهی‌های سایت‌هایی چون دیوار و شیپور و استفاده از آنها در برابر مشتری‌های بی‌دفاع و کم‌اطلاع بوده است.
حالا الگوریتم و یا دسترسی‌ای که کیلید از آن برخوردار است دست روی همان بخش تاریکی گذاشته که سال‌ها مانع اصلی برای ورود استارتاپ‌ها به بخش مسکن بود؛ یعنی اطلاعات دقیق و کاربردی و البته در لحظه از قیمت گرفته تا بازارهای منطقه‌ای. همان چیزی که انحصار چنددهه‌ای آن در اختیار بنگاه‌ها و مشاورانشان بود. مشاورانی که معمولا درباره گذشته و تاریخچه خریدوفروش آپارتمان‌ها یا غلو می‌کردند یا نم پس نمی‌دانند. همان دیتاهایی که برخوردار نبودن از آنها، استارتاپ‌های پیش‌تازی چون هومینگ که از پشتیبانی تمام‌قد آپ برخوردار بود و یا شابش و آی‌هوم را یا تعطیل کرده و یا در آستانه تعطیلی قرار داده است. و این درست همان جایی است که کیلید به نقطه مزیت خود بدل کرده است.
انحصاری در کار نیست، بیگ دیتا و هوش مصنوعی است!
برخلاف کسانی که می‌گویند کیلید با این سطح از قیمت‌گذاری دقیق احتمالا ارتباط‌های قابل‌توجهی به منابعی که دیگران از ان محرومند دارد، خود کیلیدی‌ها می‌گویند اطلاعاتی که به کابران می‌دهند را از طریق سامانه اطلاعات املاک ایران یا همان سابا می‌گیرند که خود این سامانه اطلاعاتش را از سامانه ثبت معاملات املاک و مستغلات کشور دریافت می‌کند. اما نکته مبهم این است که دسترسی کیلید به اطلاعات این سامانه یک دسترسی خاص است. چرا که کاربران عادی نمی‌توانند از طریق کد پستی از سامانه‌های فوق به اطلاعات یک ملک دسترسی داشته باشند.
البته که این دسترسی به اطلاعات عمومی کشور برای ارائه یک خدمت استارتاپ اتفاق مبارکی است اما برخی کارشناسان معتقدند اطلاعات خرید و فروش یک ملک شخصی، شاید جزو آن دسته از دیتاهای قابل انتشار نباشد؛ برای نمونه شما اگر در سایت کیلید کد پستی خانه‌تان را وارد کنید کیلید به شما می‌گوید شما این خانه را چند خریده‌اید و حالا ارزش ملک‌تان چقدر است! شاید کمی غیرمعمول و برای عده‌ای ترسناک باشد که دیگران بدانند شما بابت خرید یک ملک چقدر پول داده‌اید اما کیلید اعتقاد دارد این اطلاعات خصوصی محسوب نمی‌شوند.
در مقابل، موافقان اعتقاد دارند در بازار مسکن که ابهام‌ها و رویه‌های غیرشفاف در سال‌های گذشته یکی از مهم‌ترین دلایل نابسامانی و رواج دلالی سودجویانه و شکل‌گیری کلاهبرداری‌های مختلف بوده، استارتاپ‌هایی چون کیلید و اطلاعات آنها می‌تواند تنها راه نجات جویندگان خانه از آشفتگی و سردرگمی و البته خطر سواستفاده‌های احتمالی باشد. خود کیلیدی‌ها می‌گویند تکنولوژی برآورد هوشمند قیمت این استارتاپ (AVM) بر اساس ویژگی‌های ملک (محل قرارگیری، اندازه، سن، امکانات ملک و دسترسی به امکانات حمل و نقل و…) و داده‌های آماری مستند (شاخص قیمت بازار، املاک مشابه معامله‌شده و اطلاعات معاملات قبلی ملک موردنظر و …) قیمت دقیق ملک مورد نظر را محاسبه و اعلام می‌کند. شعار آنها این است که «کافی است کدپستی ده رقمی یا آدرس دقیق ملک مورد نظرتان را در سامانه وارد کنید، تا بدون نیاز به هیچ رفت‌و‌آمدی از یک مرجع قیمت‌گذاری هوشمند بهره‌مند شوید.»
بنیان‌گذار کیلید علیرضا ذوالفقاری است. کسی که گویا تز دکتری‌اش روی علم داده است و یکی از کارهایی که در دانشگاه محل تحصیلش در امپریال کالج لندن کرده همین توسعه تکنولوژی هوش مصنوعی بر اساس علم داده در بازار مسکن بوده است. دانشی که حالا در کیلید تبدیل به یک محصول شده که اگرچه عده‌ای کماکان به نحوه دسترسی‌هایش شک و تردیدهایی دارند اما بیلبوردهای آن در سطح شهر تهران نشان می‌دهد برخلاف رقبای روبه افولش در حال پیش‌روی در یک بازار بزرگ است.
چای گلستان، شیکسون و حالا کیلید
کیلیدی‌ها در کنفرانسی خبری که در اواخر تیرماه برگزار کرده‌اند تا حدودی به برخی از شبهات احتمالی و نحوه دسترسی‌هایشان به دیتاهای بازار مسکن پاسخ داده‌اند. آنها کلیدواژه اصلی پاسخ خود را قانون دسترسی آزاد به اطلاعات عمومی عنوان می‌کنند و معتقدند نرم‌افزار ارزیابی قیمت ملک سامانه هوشمند کیلید با بهره‌گیری از اطلاعات سامانه ثبت معاملات بازار املاک وزارت راه و شهرسازی که با عنوان «سابا» در دسترس همگان است، آنها را دریافت و توسط هوش مصنوعی تحلیل می‌کند و خروجی آن را دسته‌بندی شده، با جزئیات در دسترس کاربران قرار می‌دهد.
کیلیدی‌ها می‌گویند این اطلاعات در دسترس بقیه استارتاپ‌ها هم قرار دارد و قدیمی‌های این بازار به جای متهم کردن آنها به انحصار باید به خود زحمت بدهند و وارد گود دسترسی به دیتاها شوند. نکته دیگری که در ارتباط با کیلید اهمیت دارد سرمایه‌گذار این استارتاپ است. برادران گرامی و برند گلستان یکی از بازیگران شناخته‌شده بازار سنتی اقتصاد ایران است که قبلا هم روی استارتاپ‌هایی چون شیکسون سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیری داشته و حالا با سرمایه‌گذاری روی کیلید می‌خواهد در بازار آنلاین مسکن نقش پررنگی را ایفا کنند. اگرچه سرمایه‌گذاری گلستان روی شیکسون آخر و عاقبت خوبی نداشت و این استارتاپ عملا در رقابت با دیجی‌کالا استایل و بسیاری از خرده‌فروشی‌های آنلاین دیگر از اقبال برخوردار نشد، اما به نظر می‌رسد اینبار گلستان کمی هوشمندانه‌تر وارد اکوسیستم استارتاپی شده است. باید منتظر ماند و نتیجه را دید.
منبع: روزنامه هفت صبح