ایرانی‌ها بیشتر روی کدام رمزارز سرمایه‌گذاری کرده‌اند؟
گزارش سال صرافی نوبیتکس آمارها و الگوهای جالبی از رفتار ایرانی‌ها در بازار رمزارزها به دست می‌دهد
بازار رمزارزها در سال ۱۴۰۰ بازار پرفرازونشیبی بود. بازاری که در نیمه اول صعودی شد و سودها و هیجان‌های زیادی را در بین کاربران ایرانی رقم زد و در نیمه دوم، هم اصلاحات قابل‌توجه‌ای داشت و هم تحت تاثیر اتفاقات بیرونی چون تورم آمریکا و جنگ روسیه قرار گرفت. سال‌هاست که درباره فعالیت ایرانی‌ها و آمارها و ارقام آنها دیدگاه‌های متفاوتی وجود دارد. از تئوری‌های اثبات‌نشده‌ای درباره حضور تاثیرگذار آنها گرفته تا دیدگاه کسانی که می‌گویند ایرانی‌ها به نسبت جمعیت کشور حضور متوسطی در این بازار دارند.
حالا که یکی از بزرگترین صرافی‌های رمزارزی کشور گزارش سالانه خود را منتشر کرده شاید بتوان درباره وزن و چگونگی فعالیت آنها در این بازار نگاه واقع‌بینانه‌تری داشت.
گزارش سال صرافی ارز دیجیتال نوبیتکس که گفته می‌شود بیش از ۷۰ درصد سهم بازار معاملات رمزارزی ایران را در اختیار دارد، اطلاعات روشنی درباره میزان تمایل کاربران ایرانی به انواع ارزهای دیجیتال، تعداد معاملات آنها، میزان دارایی کاربران رمزارزی با توجه به سن و جنسیت آنها، تعداد سرمایه‌گذاران استان‌های مختلف و… را به نمایش می‌گذارد. گزارش نوبیتکس از آن جهت اهمیت دارد که این صرافی بیش از ۳.۵ میلیون کاربر ایرانی ثبت‌نام‌شده دارد که بسیاری می‌گویند با توجه به حجم و عمق بازار آن احتمالا تعداد کل کاربران ایرانی هم نهایتا چیزی بین همین عدد تا نهایتا ۴.۵ میلیون نفر باشد. البته که در دوره‌ای رقم ۱۲ میلیون نفری هم درباره جمعیت ایرانی‌های حاضر در بازار رمزارزها بر سر زبان‌ها افتاد اما به نظر می‌رسد آمارهای واقعی چندان با آمارهای نوبیتکس فاصله نداشته باشند.
دوج‌کوین، الان ماسک و کاربران ایرانی!
بیت‌کوین پادشاه رمزارزها برای بسیاری از کاربران قدیمی ایرانی رمزارز اول و آخر محسوب می‌شود. آنها که در دسته ماکسیمالیست‌های اولین رمزارز دنیا هستند کمتر حاضر می‌شوند روی خوش به ارزهای دیگر نشان بدهد. اما به نظر می‌رسد اغلب ایرانی‌ها که به خصوص در دو سال اخیر وارد این بازار رمزارزها شده‌اند تعصب چندانی روی آن ندارند. گزارش سال صرافی نوبیتکس نشان می‌دهد، علاقه ایرانی‌ها به سرمایه گذاری روی دوج‌کوین از همه ارزهای دیجتال بیشتر است.
بعد از دوج هم بیت‌کوین، کاردانو و اتریوم بیشتر از سایر ارزهای دیجیتال موردتوجه ایرانی‌ها بوده‌اند. داده‌های نوبیتکس نشان می‌دهد دوج کوین 17 درصد از سهم دارایی رمزارزی کاربران این صرافی را به خود اختصاص داده است. دوج‌کوین همان رمزارزی است که بنیان‌گذار شرکت تسلا، الان ماسک درباره آن زیاد صحبت می‌کند. بیت‌کوین و اتریوم هم هر یک با حدود 14 درصد، کاردانو با 11 درصد، شیبا با 10 درصد و تتر با 7 درصد، ارزهای شاخص حاضر در سبد دارایی کاربران ایرانی هستند.
درست است که دوج‌کوین محبوبیت بیشتری از نظر حجم دارایی در بین ایرانی‌ها پیدا کرده اما کاردانو که دست‌پخت یکی از هم‌بنیان‌گذاران پروژه اتریوم است بعد از تتر (دلار دیجیتال) در سبد بیشتر ایرانی‌های این بازار حضور داشته است. به عبارتی کاردانو از نظر فراوانی حضور در سبد ایرانی‌ها رمزارز محبوب‌تری بوده ولی به نظر می‌رسد خریدهای دوج‌کوین در حجم‌های بالاتری رقم خورده است.
در سال میلادی گذشته، 154 میلیون و 444 هزار و 718 سفارش منجر به معامله در نوبیبتکس ثبت شده است. در این مدت تعداد 13 میلیون و 575 هزار و 653 واریز ریالی، چهار میلیون 568 هزار و 940 واریز رمزارزی و 13 میلیون و 174 هزار و 298 برداشت رمزارز و ریال در این صرافی انجام شده است.
حضور ۱۶ درصدی زنان
تعداد سفارشات ثبت شده در نوبیتکس در سال 2021، با رشد 1900 درصدی روبه رو بوده است که حکایت از افزایش ناگهانی توجه ایرانیان به بازار رمزارزها دارد. در سال گذشته میلادی، به‌طور میانگین روزانه 392 هزار معامله موفق در بازارهای ریالی و تتری نوبیتکس انجام شده است.
دوج‌کوین چه در بازارهای ریالی و چه در بازارهای تتری، بیشترین تعداد معاملات نوبیتکس را به خود اختصاص داده، هرچند سهم معاملات دوج‌کوین در بازارهای ریالی بیشتر است. در بازار ریالی، شیبا و ترون با سهم 9 و 8 درصدی در رتبه دوم بعد از دوج کوین قرار گرفته‌اند، اما در بازارهای تتری، بعد از دوج، بیت‌کوین و اتریوم با سهم 9 درصدی بیشترین تعداد معاملات را داشته‌اند.
همانطور که حضور زنان در بازارهای تجاری بورسی بین‌المللی معمولا پایین‌تر از مردان است، در حوزه رمزارز نیز 84 درصد کاربران نوبیتکس، مرد و 16 درصدشان زن هستند. از نظر میزان دارایی نیز 85 درصد دارایی‌ها در اختیار مردان و 15 درصد در اختیار زنان است.
رفتار جالب کاربران ۷۰ تا ۸۰ ساله در نوبیتکس
مثل بسیاری از بازارهای سرمایه‌گذاری، حضور دهه شصتی‌ها که از معمولا بیش از دیگر نسل‌های ایرانی به فناوری روی خوش نشان می‌دهند در بازار رمزارزها حسابی چشم‌گیر است. آمارها نشان می‌دهد که 44 درصد کسانی که وارد دنیای کریپتوکارنسی از مسیر صرافی نوبیتکس شده‌اند، 31 تا 40 سال سن دارند.
نوزده درصد کاربران نوبیتکس، 42 تا 50 ساله هستند، هفده درصد بین 25 تا 30 سال سن دارند، چهارده درصد 18 تا 24 ساله، 5 درصد 51 تا 60 ساله، یک درصد 61 تا 70 و کمی بیشتر از صفر درصد 71 تا 80 ساله هستند.
دسته آخر اگرچه جمعیتی کمی دارند اما رفتارشان قابل‌توجه است چراکه شاخص دارایی کاربران ۷۱ تا ۸۰ ساله سه برابر میانگین کل کاربران است. دلیل این موضوع هم احتمالا این است که کاربران در این سن، کمتر دارایی خود را به کیف پول‌های شخصی انتقال می‌دهند و عموما دارایی‌شان را در کیف پول صرافی نگهداری می‌کنند.
زنان روی ارزهای مطمئن‌تر سرمایه‌گذاری می‌کنند!
جالب است بدانید که 17 درصد سبد دارایی مردان دوج کوین، 14 درصد بیت‌کوین و 13 درصد اتریوم است، اما در سبد دارایی زنان، 18 درصد اتریوم، 17 درصد بیت‌کوین و 15 درصد دوج‌کوین قرار دارد که نشان می‌دهد زنان، کمتر ریسک میم‌کوین‌هایی مثل دوج را می‌پذیرند. قدم‌هایی مطمئن‌تر و البته دوری گزینی از پامپ‌و‌دامپ‌های پرسودوزیان که معمولا در ارزهایی چون دوج‌کوین بیشتر اتفاق می‌افتد.
خراسان و آذربایجان پشت سر تهران
28 درصد فعالان ارزهای دیجیتال صرافی نوبیتکس در استان تهران هستند و استان خراسان رضوی با 9.6 درصد در رتبه دوم قرار دارد؛ آذربایجان شرقی و اصفهان نیز هر کدام با 7 درصد در رتبه سوم بیشترین تعداد کاربر در بین استان‌ها قرار دارند. استان‌های ایلام، سیستان‌و‌بلوچستان و کهکیلویه و بویراحمد با کمترین تعداد کاربر در نوبیتکس، در انتهای فهرست استان‌ها قرار گرفته‌اند.
مجموع دارایی‌های موجود در نوبیتکس نشان می‌دهد که حدود یک سوم کل دارایی موجود در کیف پول کاربران نوبیتکس در اختیار سرمایه‌گذاران تهرانی است و همانطور که قابل پیش‌بینی است، فعالان این استان بیشترین تاثیر را بر معاملات ارز دیجیتال ایران دارند. کاربران استان‌های خراسان رضوی با 9.9 درصد و اصفهان با 6.6 درصد، بعد از استان تهران بیشترین میزان دارایی رمزارزی را در اختیار دارند.
آیا تکه پنهان کوه یخ هم داریم؟
البته که باید گفت ایرانی‌هایی هم هستند که سال‌های گذشته وارد این بازار شده‌اند و حالا با کیف‌پول‌هایی که مقادیر متنابهی بیت‌کوین و اتریوم در آنها جا خوش کرده در دسته هولدرها قرار می‌گیرند و در هیچ آمار رسمی و غیررسمی دیده نمی‌شوند. بماند که برخی از ایرانی‌ها که تسلط بیشتری روی این بازار دارند در صرافی‌های بین‌المللی چون بایننس و کوین‌بیس فعالیت دارند و برخی دیگر در صرافی‌های غیرمتمرکزی چون اف‌تی‌اکس.
فارغ از تمام این گمانه‌زنی‌ها اما می‌توان گزارش نوبیتکس را شاخص قابل‌اتکایی برای شناخت بازاری دانست که خیلی‌ها اعتقاد دارند هنوز در ابتدای راه است و با وجود ریسک‌های بالای آن برای کاربران، در سال‌های آتی خبرهای بیشتری از رشد و همه‌گیری آن شنیده خواهد شد.