بیمه مرکزی در پی رگولاتوری یا مبارزه با آنلاین‌فروشی؟
تعلیق فعالیت استارتاپ‌های بیمه‌ای فاقد مجوز
بیمه مرکزی دوم تیر با صدور بخشنامه‌ای اعلام کرد در صورت ادامه همکاری شرکت‌های بیمه یا نمایندگان آنها با کارگزاری‌های برخط غیرمجاز یعنی همان کسب‌وکارهایی که به استارتاپ‌های بیمه‌ای مشهور شده‌اند، از واگذاری کد یکتا به آنها جلوگیری کرده و با نمایندگان متخلف برخورد خواهد کرد. عدم دریافت کد یکتا به‌منزله محرومیت از صدور بیمه‌نامه‌های مختلف ازجمله بیمه شخص ثالث بوده و بیمه مرکزی اعلام کرد در صورت مشاهده لوگو و نام شرکت‌های بیمه در سایت‌های و کانال‌های استارتاپ‌های بیمه‌ای فاقد مجوز، بیمه‌نامه‌های صادره این شرکت‌ها تأیید نخواهد شد. این بخشنامه قال قضیه را هم کنده و با معرفی ۱۷ استارتاپ مورد تأیید بیمه مرکزی (۹ شرکت فعال و ۸ شرکت در مرحله ثبت و اخذ پروانه) تکلیف مجازها را روشن کرده تا معلوم شود هرکسی در لیست نیست غیرمجاز است و کد یکتا شامل حالش نمی‌شود. لیستی که در آن خبری از استارتاپ‌هایی چون بیمیتو، ازکی، بیمه بازار و دیگر کسب‌وکارهای شناخته‌شده این سال‌های فضای آنلاین نیست. به نظر می‌رسد که این کسب وکارها هنوز نتوانسته‌اند مجوزهای موردنظر بیمه مرکزی را بگیرند و اگر بگیرند هم گویا مستقیما نمی‌توانند بیمه‌فروشی کنند.
بعدازاین اقدام بیمه مرکزی، هفت شرکت بیمه همکاری خود را با با برخی پلتفرم‌های فروش بیمه متوقف کردند تا فعالیتشان از حالت تعلیق خارج شود. برای مثال اپلیکیشن آپ بخش فروش بیمه خود را متوقف کرده است. بیمه مرکزی علاوه بر این به شرکت‌های باقی‌مانده فرصت محدودی داده که همکاری خود را قطع کنند.
تعیین حدوحدود برای استارتاپ‌های مجوزدار
بیمه مرکزی ۲۹ خردادماه با صدور بخشنامه‌ای اعلام کرده بود استارتاپ‌ها باید فعالیت خود را به آئین‌نامه شماره ۹۲/۲ بیمه مرکزی محدود کرده و در قالب آن با کسب مجوز به فعالیت ادامه دهند. علاوه‌براین، بیمه مرکزی به شرکت‌های بیمه هشدار داده بود که باید سریعاً قراردادهایی را که بدون تأیید بیمه مرکزی، به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم با استارتاپ‌ها منعقد کرده بودند باطل و با دریافت کامل حق بیمه متعلقه، نتیجه را به بیمه مرکزی منعکس کنند.
آنطور که سایت راه پرداخت گزارش کرده یکی از وجوه مهم این بخشنامه مترادف دانستن استارتاپ‌های بیمه‌ای با عنوان «بازاریابان برخط» است؛ این نکته نشانگر آن است که بیمه مرکزی فعالیت استارتاپ‌ها در بخش‌های دیگر ازجمله فروش را مجاز نمی‌داند.
آنطور که بیمه مرکزی اعلام کرده کل فعالیت استارتاپ‌های بیمه‌ای، محدود به سه حوزه است و استارتاپ‌ها حق فروش بیمه‌نامه ندارند. استارتاپ‌های مجوزدار از نظر بیمه مرکزی تنها می‌توانند امکان مقایسه و ارائه مشاوره آنلاین در خصوص نرخ و شرایط خدمات بیمه به متقاضی خدمات بیمه‌ای را فراهم کنند، بازاریابی کنند و فروش آنلاین در رشته‌های بیمه‌ای برای مؤسسات بیمه، نمایندگان آنها و کارگزاران رسمی بیمه را انجام دهند و در نهایت امکان واریز آنلاین حق بیمه از طریق اتصال به سیستم‌های مالی موسسه بیمه را به کاربران فراهم کنند.
منتقدان می‌گویند این اقدامات بیمه مرکزی، روند دیجیتالی شدن صنعت بیمه را به‌شدت متوقف خواهد کرد و محدودیت فعالیت استارتاپ‌ها در بازاریابی و ممنوعیت هرگونه تخفیف بیش از دو و نیم درصد و اعطای امتیاز (حتی بن‌های خرید) از طرف استارتاپ‌ها به کاربرانشان، موجب کاهش استقبال از فعالیت استارتاپ‌های بیمه‌ای می‌شود.
قانون‌گذار اما می‌گوید قصد محدود کردن فعالیت استارتاپ‌ها را ندارد و در این چند سال به اندازه کافی به استارتاپ‌ها برای کسب مجوزهای موردنیاز زمان داده شده و آنها که هنوز به مجوزهای لازم را نگرفته‌اند اساسا قائل به رگولاتوری نیستند. باید دید این بخش از اکوسیستم استارتاپی که علیرغم سرمایه‌گذاری‌های انجام‌شده در سال‌های گذشته رشد چندانی را شاهد نبوده و کمتر از 2 درصد بازار بیمه را در اختیار دارد آیا می‌تواند از این ضربه مهلک جان سالم به در ببرد یا خیر.