شاپرک: داستان ترسناک یک کلمهای برای فروشگاههای آنلاین!
چطور در یک 24 ساعت کابوسوار، 3 هزار کسبوکار اینترنتی درگاه پرداخت خود را از دست دادند؟
«از دیروز بدون هیچ اخطار قبلی به دلیل نداشتن کد مالیاتی درگاه پرداخت بازی #باغ_نگار مسدود شده. توروخدا یه اخطار بدین قبلش، حداقل یه هفته قبل. سال مانعبرداریه یا #مانع_گذاری؟»… «ما کد مالیاتی رو هم داده بودیم بهشون و بازم مسدود کردن.» یک توییت و یک پاسخ به آن که خلاصهای است از اتفاقی که برای بیش از 3 هزار فروشگاه و سایت اینترنتی افتاده. یک حمله شبانه و گازانبری به افتصاد آنلاین، بهویژه کسبوکارها خرد و کوچک که از پرداختیارهایی چون زرینپال و باهمتا و پیفا و… برای دریافت پول از مشتریهای خود استفاده میکنند. ماجرا چیست و چرا بانک مرکزی و شاپرک سال را با حمله به فینتکها شروع کردهاند؟
اخطار اسفندماهی: مغایرت اطلاعات یا کد رهگیری مالیاتی؟
بانکمرکزی و شاپرک پیش از عید اخطار داده بودند که درگاههای اینترنتی که سایتها و استارتاپها از آنها استفاده میکنند در صورتی که کد مالیاتی نگیرند و اطلاعات آنها مطابق آنچه شاپرک اعلام کرده اصلاح و بهروز نشود بسته خواهند شد. اخطاری که با واکنش تند فعالان اینترنتی مواجه شد و به نظر میرسید شاپرک بهویژه با اوج گیری دوباره کرونا و نامگذاری سال 1400 به نام سال مانعزدایی برای کسبوکارها، از آن پا پس کشیده و کوتاه آمده.
اما آنچه در روزهای 24 و 25 فروردین ماه اتفاق افتاد و هنوز هم ادامه دارد نشان داد شاپرک و بانک مرکزی برای کسبوکارهای اینترنتی شمشیر را از رو بستهاند. شاخ بهشاخشدنی که به گفته فعالان صنعت پرداخت و کسبوکارهای اینترنتی در همین دو سه روز، چند ده میلیارد تومان به آنها خسارت زده تا آنجا که مصطفی نقیپورفر، دبیر انجمن صنفی فناوریهای نوین مالی ایران (فینتک) شاپرک را یک داستان یک کلمهای ترسناک تعبیر کرد که برای کسبوکارهای اینترنتی وصنعت فینتک ایران حکم کابوس را پیدا کرده. اما استدلال شاپرکیها چیست و چرا اینقدر تندوتیز وارد میدان شدهاند؟
باز هم پای اینماد و وزارت صمت در میان است؟
یکی از معاونان شاپرک در پاسخ به اعتراضهای گستردهای که بخش زیادی از آن به توییتر کشیده شده گفته که درگاههای بستهشده به دلیل همان اخطاری است که پیش از این داده شده و اگر این کسبوکارها مغایرت موجود در اطلاعاتشان از جمله همسان نبودن اطلاعات شبای تسویه حساب با اطلاعات دارنده درگاه پرداخت، اصلاح شود درگاه باز خواهد شد. اما برخی مالکان سایتهای اینترنتی اعلام کردهاند که با وجود چنین اصلاحی درگاه آنها مسدود شده است.
آنگونه که سایت راهپرداخت که خبرهای مرتبط با صنعت فینتک را پیگیری میکند گزارش داده شرکت شاپرک شرط باز کردن این ترمینالها را منوط به این کرده است که پذیرندگان پرداختیارها کد رهگیری مالیاتی دریافت کنند و مجدد برای ترمینال درخواست دهند؛ اما علاوه بر این موضوع، گویا پای اینماد نیز در این ماجرا باز شده است. به پرداختیارها گفته شده است که تمامی پذیرندگان آنها باید برای داشتن ترمینال، اینماد نیز داشته باشند. اینماد، کد مالیاتی یا مغایرت اطلاعات… دلایل شاپرک هرچه باشد، استارتاپیها و آنلاینها میگویند مجازات با جرم تناسبی ندارد.