فروش آنلاین دارو: پیشتازها چه کسانی هستند؟
6 سایت و استارتاپ مطرح فروش آنلاین دارو که البته فعلا بیشتر اقلام غیردارویی می‌فروشند اما رقابت سختی را شروع کرده‌اند
این روزها که کرونا دوباره اوج گرفته یکی از نیازهای شدیدا پرتقاضای مردم خرید از داروخانه‌هاست. خریدهایی که با دست به دست شدن عکس‌هایی از شلوغی، ازدحام و البته عدم رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی در داروخانه‌ها همه را نگران کرده است. کار به جایی رسیده که خیلی‌ها قبل از مراجعه به داروخانه‌ها از دوست و آشنا می‌پرسند و نشانی می‌گیرند تا مطمئن شوند برای نمونه می‌توانند یک سرم را بی‌دردسر پیدا کنند یا خیر.
اما سوالی که این روزها در اکوسیستم استارتاپی از یک سو و در بین مردم از سوی دیگر پرسیده می‌شود این است که چرا وب‌سایت‌ها و آنلاین‌ها و استارتاپ‌ها برای راحتی مصرف‌کنندگان در این شرایط کاری نمی‌کنند. پرسش مشخصا این است که آیا کسب‌وکارهای اینترنتی و استارتاپ‌هایی داریم که در حوزه فروش دارو فعالیت کنند و بتوان در این روزها به آن‌ها اعتماد کرد؟ آیا سایت‌ها و اپلکلیشن‌های ایرانی توانسته‌اند در حوزه فروش آنلاین دارو یا دیگر اقلام داروخانه‌ای کاری از پیش ببرند؟
در این مطلب قبل از پرداختن به اینکه چرا کسب‌وکارهای اینترنتی قدرتمندی در حوزه فروش آنلاین دارو شکل نگرفته یک لیست از 6 کسب‌وکار قدرتمند و در حال رشد فروش آنلاین دارو برای شما تدارک دیده‌ایم. لیستی که می‌توان آن‌ها را بازیگران اصلی یک بازار جذاب دانست که فعلا با هر کم‌وکسری کاربران ایرانی می‌توانند به آن‌ها مراجعه کنند. بعد می‌پردازیم به اینکه چرا این لیست تا این اندازه لاغر و کم‌جان است و موانع رشد استارتاپ‌های حوزه دارو در ایران چه بوده است.
اسنپ دکتر: سرمایه‌گذاری برای آینده؟
اگر نسخه‌ای در دست دارید و می‌خواهید دارو بگیرید بهترین گزینه در حال حاضر اپلیکیشن اسنپ است. اپلیکیشنی که اگرچه هنوز با سازمان غذا و دارو و وزارت بهداشت به خاطر نسخه‌پیچی و فعالیت در حوزه دارو دست به یقه است اما فعلا نصف و نیمه، کار متقاضیان خرید دارو به شکل آنلاین را راه می‌اندازد. اگر به اپ اسنپ سر بزنید دو گزینه مرتبط با حوزه سلامت را خواهید یافت: یکی «دکتر و مشاوره» و دیگری «داروخانه».
هر دو این بخش‌ها همان «اسنپ دکتر» هستند که این روزها تبلیغ آن را زیاد می‌بینید. اسنپ دکتر در بخش دارو، این امکان را فراهم کرده که به چند طریق دارو بگیرید. یکی از طریق نسخه‌هایی که دکترهای فعال در این اپلیکیشن و در بخش مشاوره به شما داده‌اند، یکی نسخه‌های آنلاینی که از بستر ملی نسخه الکترونیک گرفته‌اید (این بستر فعلا به شکل آزمایشی در کشور فعال شده و برای همه در دسترس نیست) و مهم‌تر از همه نسخه‌هایی که از مراجعه شخصی خودتان به پزشک، در دست دارید. هم می‌توانید عکس نسخه‌تان را بفرستید هم اگر داروخانه‌های طرف همکاری اسنپ، عکس آن را قبول نکردند پیک اسنپ بیاید و نسخه فیزیکی را از شما بگیرد و بعد داروهایتان را برایتان بیاورد. هزینه‌ها هم برای شما پیامک می‌شود و در اپ اسنپ قابل پرداخت است.
داروخانه آنلاین: محتوای خوب و قدرتمند
یکی از کسب‌وکارهای مطرح در زمینه فروش آنلاین اقلام داروخانه‌ای وب‌سایت داروخانه آنلاین است که زیرمجموعه داروخانه بزرگ دکتر شهبازی در زعفرانیه است. وبسایتی کابرپسند که توانسته محتوای خوبی تولید کند و با اینکه نسبت به رقبای دیگر خود تازه وارد محسوب نمی‌شود اما گوی رقابت را از خیلی از آن‌ها ربوده. داروخانه آنلاین تنوع کالایی بالایی دارد اما مانند بسیاری دیگر از آنلاین‌های حوزه فروش دارو صرفا روی اقلام غیرنسخه‌ای تمرکز دارد.
داروکده: یکی از اولین‌ها
داروکده یکی از اولین وب‌سایت‌هایی بود که با برند فروش آنلاین دارو وارد فضای وب ایران شد. اما راستش را بخواهید داروکده هم مثل بیشتر رقبایش (منهای اسنپ و داروباکس البته) هرچیزی می‌فروشد الا دارو! دلیلش هم روشن است. مجوز این کار را ندارد. در داروکده می‌توانید لوازم آرایشی و بهداشتی، ویتامین‌ها و دیگر تقویت‌کننده‌های بدن، برخی تجهیزات پزشکی کوچک، لوزام پزشکی کودک و مادر و مهم‌تر از همه مکمل‌های غذایی و ورزشی را آنلاین بخرید. داروکده متعلق به داروخانه مرکزی جمالزاده است که حالا به برندی شناخته‌شده در میان داروخانه‌های کشور بدل شده است.
دارودات‌کام: مکمل و دیگر هیچ
«دارو دات کام» هم یکی از سایت‌های قدیمی ایران در حوزه فروش آنلاین داروست. هرچه درباره داروکده گفتیم شامل حال دارودات‌کام هم می‌شود. با این تفاوت که دارو دات‌کام تمرکز بیشتری روی فروش مکمل‌های ورزشی دارد. بازار پرسود پودرها و مکمل‌های مختلف ورزشی که این روزها بازار سیاه و قاچاق آن هم از رونق زیادی برخوردار است باعث شده تا داروخانه‌های زیادی در کشور به سراغ آن بیایند و روی فروش آنلاین آن با همدیگر یک رقابت سخت راه بیندازند. دارودات‌کام متعلق به داروخانه دکتر بیاتی، از داروخانه‌های شناخته‌شده شرق تهران است. سایتی که دامنه ۵ حرفی آن نشان می‌دهد مدیران داروخانه خیلی زود به اهمیت فروش آنلاین پی برده‌اند!
دکترلوکس: یک داروخانه ۵۰ ساله
دکتر لوکس بیشتر شبیه سایت یک کسب‌وکار فیزیکی است اما در رقابت با داروکده و دارودات‌کام چیزی کم ندارد. تجهیزات پزشکی موردنیاز خانواده‌ها و تجهیزات ارتوپدی و مکمل‌ها و نیازهای غیردارویی مرتبط با کرونا را می‌توانید در سایت دکترلوکس که طراحی مناسبی دارد بیابید. دکترلوکس نسخه آنلاین داروخانه وحیدیه است که نیم قرن سابقه دارد. چیزی شبیه سایت داروخانه مشهور فردوسی در میدان فاطمی اما کمی پیشروتر و آشناتر به فضای وب.
داروباکس: رقیب واقعی‌تر اسنپ
داروباکس شبیه‌ترین و تا حدی جدی‌ترین رقیب اسنپ در دنیای فروش داروست. برخلاف ده‌ها سایت دیگر مانند داروخانه۲۴، داروهلپ، هایپردارو، دارودراگ، بتادارو و … که همگی مشابه دارودات‌کام و داروکده هستند و امکان نسخه پیچی ندارند و صرفا مکمل‌فروشند داروباکس پلتفرمی است که می‌تواند به شما کمک کنید نسخه‌تان را آنلاین به نزدیک‌ترین داروخانه محل سکونتتان بفرستید و هزینه آن را آنلاین پرداخت کنید و داروهایتان را درب خانه تحویل بگیرید. البته داروباکس فعلا بیشتر روی محتوا کار کرده و هنوز مشخص نیست چقدر توان دریافت نسخه و تحویل دارویش قدرتمند و کاربرپسند است.
چرا همه فقط مکمل می‌فروشند؟
تا اینجا شاید متوجه شده باشید آنچه در دنیای آنلاین از دارو نصیب‌تان می‌شود بیشتر اقلام غیردارویی داروخانه‌هاست. اقلامی شبیه مکمل‌ها، ماسک و اسپری و ویتامین و کرم‌های دست و صورت و … دلیل یک چیز است: داروخانه‌های آنلاین، حق فروش دارو را ندارند! این فعلا قانون وزارت بهداشت و سازمان غذاوداروست اما احتمال دارد در آینده نزدیک عوض شود. نکته دیگر این است که همه سایت‌های آنلاین حتی برای فروش مکمل‌ها هم باید مجوز داروخانه داشته باشند. به عبارتی همه آن‌ها وصل هستند به یک داروخانه واقعی و فیزیکی. حتی دیجی‌کالا هم که در سایتش مکمل و ویتامین می‌فروشد مجبور شده به داروخانه‌ها وصل شود و خودش مستقیما مجوز این کار را ندارد.
با اینکه بازار فروش آنلاین دارو را یکی از بازارهای روبه‌رشد برای راه‌اندازی استارتاپ می‌دانند اما فعلا قوانین وزارت بهداشت اجازه رشد این کسب‌وکارها را نمی‌دهد و آن‌ها را در حد مکمل‌فروش، کوچک نگه داشته است. با این حال خدمات اسنپ‌دکتر و داروباکس به چیزی که این روزها ایرانی‌ها نیاز دارند نزدیک‌ترند.
اگر هم به فکر این هستید که قبل از خرید دارو چه اینترنتی و چه حضوری اطلاعات دقیق‌تری از داروها و داروخانه‌هایی که ممکن است آن‌ها را داشته باشند به دست بیاورید سایت‌هایی مثل «دارویاب» و «هزاردارو» ممکن است به کار شما بیایند.