انحصار یعنی فقط قانون خود را اجرا کنید
یادداشتی از سامان ترابی، بنیانگذار پلتفرم سفارش آنلاین غذای نارنج
درباره ادعای چیلیوری مبنی بر سیاستهای انحصارگرایی اسنپفود باید بگویم که این ادعا درست است اما تاکید چیلیوری بیشتر بر قراردادهای این استارتاپ با رستورانها است. اما در واقعیت قضیه فراتر از این حرفها است، برای مثال اسنپفود در مارکتینگ خود سیاستهایی را در پیش گرفتهاست که مجموعه این سیاستها به انحصار میرسد.
به عنوان نمونه هر اپلیکیشن فروش آنلاین شامل چند بخش پرفروشترینها و محبوبترینها است. اسنپفود این جایگاهها را نه بر اساس واقعیت بلکه به رستورانهایی که با آن همراه میشوند واگذار میکند، این همراهی به این صورت است که اگر رستورانها علاوه بر درصد تخفیف که خود اسنپفود به مشتریان میدهد، درصدی اضافه به کاربران تخفیف بدهد میتواند این جایگاه را به دست آورد، درواقع این پلتفرم جایگاهها را میفروشد.
نکتهای که وجود دارد این است که یک پلتفرم باید با مشتریان خود صادق باشد و رستورانی را به عنوان رستوران محبوب معرفی کند که صحت داشته باشد و به رای خود کاربران انتخاب شده باشند. محبوبترینها آنهایی نیستند که تخفیف میدهند بلکه آنهایی هستند که خدمات بهتری ارائه میکنند. این رفتار اسنپفود توهین به مشتریان است زیرا که مشتریان به ما اعتماد میکنند. در نتیجه اسنپفود با توجه به سرمایه زیادی که در اختیار دارد و با کلیه این رفتارها به انحصار میرسد.
انحصار یعنی شما مجموعهای از سیاستها را انجام دهید و کلیه رقیبها را از میان بردارید و در نهایت قانون خود را اجرا کنید.
اسنپفود با این سیاستهای انحصارگرایی که در پیش گرفته است در آینده نزدیک لطمه شدیدی به رستورانها خواهد زد؛ زیرا که که انحصار باعث میشود دیگر رقابتی نباشد. در نهایت رستورانها باید در سالهای آینده به تمام خواستههای منطقی و غیر منطقی اسنپفود عمل کنند.
اما درباره رای شورای رقابت و جریمهای که برای اسنپفود درنظر گرفته شد، به نظر من بیشتر مانند یک شوخی بود.
ما شاهد هستیم در سراسر دنیا شرکتهای بزرگ بر سر انحصار از هم شکایت میکنند که منجر به جریمههای سنگین برای شرکت انحصارگر میشود. درواقع این جریمهها برای این است که این شرکت دیگر این رفتار را انجام ندهد. اما این مبلغی که به عنوان جریمه برای اسنپفود درنظر گرفته شده است حتی از هزینه یک ماه اجاره بیلبورد در تهران هم کمتر است. به نظر میرسد اسنپفود حاضر است بارها این جریمه را پرداخت کند اما به رفتار خود ادامه دهد.
اما اگر با یک دید مثبت به این ماجرا نگاه کنیم این رای برای اولین بار در اکوسیستم ایران صادر شده است و این اتفاق خوبی است. اما این کافی نیست زیراکه چیزی که حائز اهمیت است نظارت بر اجرای این حکم است. چرا که اسنپفود میتواند با رستورانهای بزرگ که وابستگی شدیدی به این پلتفرم دارند همین سیاستها را به صورت شفاهی اجرا کند. درنتیجه شورای رقابت باید به صورت جدی بر اجرای این حکم نظارت کند تا اینکار به درستی انجام نشود چیزی درست نمیشود. تا یکماه آینده این ماجرا فراموش میشود و اسنپفود راه جدیدی برای انحصار پیدا میکند.
این حوزه باید قوانین مشخصی داشته باشد و به درستی اجرا شود.