چرا مدیرعامل تپسی از عملکرد اتحادیه استارتاپ‌ها ناراضی است؟
صنف کسب‌وکارهای آنلاین روزهای داغی را تا انتخابات اتحادیه خود در پیش دارد
روز چهارشنبه هفته گذشته یعنی درست همان روزی که مدیرعامل اسنپ برای سفر انتخاباتی ائتلافشان به شیراز سفر کرده بود نشستی با حضور میلاد منشی‌پور، مدیرعامل و هم‌بنیان‌گذار تپسی، تنی چند از اعضای این شرکت و تعدادی از خبرنگاران این حوزه برگزار شد. موضوع اصلی این نشست بررسی نقاط ضعف اتحادیه کشوری کسب‌وکارهای مجازی و انتخابات پیش رو و همچنین برنامه مدیرعامل تپسی برای ورود به این انتخابات بود. به نظر می‌رسد رقابت بر سر کرسی‌های اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی که در چندماه گذشته حسابی خبرساز بوده، داغ‌تر و تنگ‌تر هم شده است. رقابتی که اختلاف‌ها درخصوص عملکرد این اتحادیه در ۵ سال گذشته را بسیار پررنگ کرده و حالا مدیرعامل دو کسب‌وکار بزرگ اینترنتی کشور در حوزه حمل و نقل یعنی اسنپ و تپسی دو چهره اصلی آن شده‌اند. چهره‌هایی که به نظر می‌رسد رقابت سختی را در روز برگزاری این انتخابات رقم خواهند زد.
چرا اتحادیه مهم است؟
منشی‌پور در ابتدای سخنان خود با بیان اینکه یکی از مباحث مهمی که می‌تواند بخش‌های آسیب‌پذیر این اکوسیستم را تقویت کند موضوع اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی است، عنوان کرد: «اگر اتحادیه بخواهد مانند بعضی بخش‌های مربوط به رگولاتوری و بدنه حاکمیت به شیوه یک نهاد دولتی ناکارآمد عمل کند اوضاع بسیار نامناسبی به وجود خواهد آمد.»
مدیرعامل تپسی در این نشست با توضیح اینکه کاش لازم نبود وارد بحث اتحادیه شویم و هرکس تمرکز اصلی خود را بر روی پیشرفت کسب‌وکار خود بگذارد؛ گفت: «وقتی به گذشته نگاه کنیم به یاد می‌آوریم اتحادیه در بحبوحه بحرانی که برای تاکسی‌های آنلاین در سراسر کشور به وجود آمد تشکیل شد. بسیاری از دفاتر اسنپ و تپسی در ایران پلمب شدند. انتخاب اکوسیستم در آن زمان این بود که اتحادیه‌ای تشکیل شود که بتوان به کمک آن از نابودی استارتاپ‌ها در رقابت با بخش‌های سنتی جلوگیری کرد.»
میلاد منشی‌پور به شش ماه گذشته و دعوت اتاق از او برای ورود به اتحادیه و سروسامان دادن به آن تا قبل از انتخابات اشاره کرد و گفت: «در آن زمان متوجه شدم اتحادیه بیشتر از آنکه نهادی کمک کننده باشد به پاشنه آشیل اکوسیستم نزدیک و به نوعی دارای المان‌های مشکل‌زا بود.»
او بیان کرد: «فیلترینگ، انحصار و تفهیم اتهام به اعضای هیئت‌مدیره از جمله معضلاتی بودند که بسیار سروصدا کردند اما به اعتقاد من این‌ها فقط نوک کوه یخ هستند. برخی مشکلات پیش‌آمده مربوط به ساختار و بدنه اتحادیه بود که بر اتفاقاتی که دراکوسیستم افتاد بسیار تأثیرگذار بودند.»
مدیرعامل تپسی در ادامه نشست با توضیح اینکه رسیدگی به اختلافات اعضا و شکایات مصرف‌کنندگان از اعضا دو وظیفه از وظایف اتحادیه است، عنوان کرد: «در زمانی که مباحث انحصاری و ضدرقابتی در اکوسیتسم و بسته‌شدن برخی کسب‌وکارها مطرح شد تنها نهادی که به این ماجرا ورود نکرد اتحادیه بود. وزارت ارتباطات و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ورود کردند اما اتحادیه حتی یک جلسه هم در این خصوص برگزار نکرد.»
او ادامه داد: «یکی از اشتباهات رخ داده موضوع بادران است. اگر اتحادیه به اختلافات و شکایات بادران رسیدگی می‌کرد به عنوان یک نهاد بالادست و رگولاتور خیلی سریع‌تر متوجه فعالیت‌های کلاهبردارانه بادران می‌شد؛ اما هیچ شکایتی به اتحادیه نرسید و در سیستم اتوماسیون اداری ثبت نشد.»
اتحادیه ضد رقابت!
منشی‌پور عنوان کرد: «ظاهراً فرصت‌ها برای همه کسب‌وکارهای این اکوسیستم برابر نیست. من نگران تپسی نیستم چرا که تپسی همواره گلیم خود را از آب بیرون کشیده است. اگر ساده‌انگارانه به اشتباهات و عملکرد بد اتحادیه بنگریم به دلایلی برمی‌خوریم که برخی از آن‌ها ساختاری، قانونی و بنیادی هستند. تبعات عملکرد بد در اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی با سایر اتحادیه‌های سنتی متفاوت است. هردو بد هستند اما عملکرد اتحادیه کشوری کسب‌وکارهای مجازی ساختار کل صنعت را تحت تأثیر قرار می‌دهند.»
هم‌بنیان‌گذار تپسی ادامه داد: «برخی از دلایل دیگر مربوط به بازیگران و افراد است که امید بیشتری به اصلاح آن وجود دارد. مسئله نگران‌کننده‌ای که وجود دارد این است که اتحادیه به صورت سیستماتیک به شکلی درآمد که نماینده دو هلدینگ بزرگ کشور شده است. اگر اعضا را بررسی کنیم یا نماینده مستقیم هستند و یا کسانی هستند که هیچ کسب‌وکاری ندارند و طبیعتاً اهداف آن‌ها با دو هلدینگ مزبور هاهنگ می‌شود. در دوره جدید فقط نام نمایندگان تغییر کرده اما تناظر یک به یک وجود دارد.این‌ها دلایل ورود من به موضوعات اتحادیه است.»
به عقیده مدیرعامل تپسی اگر اتحادیه بخواهد در مسیر قبلی خود حرکت کند دیگر ادامه پیدا نمی‌کند و ساختار آن تغییر می‌کند. اما شاید بتوان کاری کرد که مسیر فعلی منقطع شود و سمت اهداف درست‌تر حرکت کند.
چه می‌توان کرد؟
به گفته منشی‌پور یکی از موضوعات مهم جلوگیری از انحصار است. اتحادیه باید به قانون‌گذاران کمک کند مسائلی نظیر ایجاد فرصت‌های برابر و جلوگیری از انحصار کمک‌کننده باشد. اگر ترکیب اتحادیه به گونه‌ای باشد که اعضای آن اهداف عام‌تری را پیگیری کنند این نهاد می‌تواند کمک‌کننده باشد. موضوع اصلی حضور یا عدم حضور یک شخص در اتحادیه نیست. موضوع اصلی وجود چنین ترکیبی است. اتحادیه وظیفه دارد به موضوعات عام که هرچند از نظر ریالی کوچکتر اما شامل حال اکثریت اعضا باشند رسیدگی کند. اما اتحادیه تا به حال محدود عمل کرده است. اتحادیه می‌تواند در مسیر اصلی و مشترک اعضای خود حرکت کند، چراکه چارچوب حرکت در این مسیر مشخص است و ابزار لازم را در اختیار دارد. یکی از ایراداتی که به اتحادیه وارد است نداشتن ساختار است.
منشی‌پور در پاسخ به سؤال خبرنگار راه پرداخت مبنی بر پیشنهاد حضور در ائتلاف تاد توضیح داد: «در ابتدای امر بدون اطلاع من و بدون پیشنهاد رسمی نام من را به عنوان یکی از اعضای ائتلاف قرار داده بودند و این درحالی است که اصول ذهنی من با آن‌چه اعضای این ائتلاف به دنبال آن هستند متفاوت است. حتی اگر به صورت رسمی از من درخواست می‌شد در این ائتلاف حضور داشته باشم نمی‌پذیرفتم. چرا که در این صورت باید با اهداف آن‌ها هم‌راستا می‌شدم. در هرصورت عقیده من این است که این ائتلاف رأی نخواهد آورد.»
خبرنگار سایت راه پرداخت با توضیح اینکه در ترکیب کنونی اتحادیه افرادی که منتقد هستند عقیده دارند بازی را به هم زده‌اند اما در عمل اپوزیسیون اتحادیه هستند؛ از مدیرعامل تپسی پرسید: «آیا شما هم قصد دارید در نهایت همین روند را در پیش بگیرید؟» منشی‌پور در پاسخ به این سؤال بیان کرد: «به هیچ وجه. احتمالاً به تفاهمی با اعضا می‌رسیم. در این صورت اهدافی که از آن‌ها نام بردم قابل دسترسی هستند. کمااینکه برخی اعضا نظیر محمد خلج و اشکان ارمندهی نظرات متفاوتی ندارند و می‌توان با آن‌ها تعامل کرد.»
منشی‌پور در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر اینکه آیا شما می‌خواهید لشکر یک نفره باشید یا قصد دارید جریان سوم انتخابات اتحادیه باشید، توضیح داد: «یک ترکیب به طور طبیعی شکل می‌گیرد. اما اگر بخواهیم آن را به صورت یک لیست با به شکلی دیگر معرفی کنیم یک موضوع تاکتیکی است. موضوع اصلی مدل فکری افراد است که احتمالا بین تعداد زیادی از اعضا مشترک است و همین موضوع آن‌ها را به یکدیگر جذب می‌کند.»
نگار عرب، مدیر روابط عمومی تپسی در پاسخ به سؤال یکی از افراد حاضر در جلسه مبنی بر اینکه چرا ائتلاف دیگری در کنار تاد تشکیل نشد که اهداف دیگری را پیگیری کند، تأکید کرد: «یکی از دلایل این موضوع اطلاع‌رسانی نادرست اتحادیه و زمان محدودی بود که در اختیار افراد قرار داشت.»
منشی‌پور در پاسخ به یک سؤال درباره اینکه روی کمک چه کسانی حساب باز کرده و امکان ورود افراد تازه به لیست کاندیدها وجود دارد یا خیر هم عنوان کرد: «باز شدن لیست اتفاق مثبتی است نه فقط به دلیل ورود افراد شناخته‌شده بلکه به دلیل ورود افراد کاربلدی که از عهده پیشبرد اهداف مدنظر عامه اعضا بر خواهند آمد. این یک اتفاق شدنی است و ما باید صدای خود را بلند کنیم. اما اگر شرایط به قبل پیش رود من این احساس مسئولیت را می‌کنم که با یک عزم راسخ وارد شوم و ببینم چه کارهایی می‌توان انجام داد. برخی افراد حاضر نیز افرادی هستند که می‌توان با آن‌ها تعامل کرد کافی است به جای پیشبرد اهداف چند عضو خاص کمی عام‌تر بنگرند و اهداف کلی‌تری را پیگیری کنند. اما به طور کلی احتمالا یک نظریه بازی را در پیش خواهیم داشت که من در آن تنها نخواهم بود.»