استارتاپ‌های شیرازی زیر سقف کوانتوم
نگاهی به یک شتابدهنده که در شیراز آغاز به کار کرده و از دوسال پیش تا امروز روی 8 کسب و کار سرمایه‌گذاری کرده است
شتاب‌دهنده‌ها یا Seed accelerator یا Startup accelerator خدماتی چون منتورشیپ، فضای کار اشتراکی، تامین مالی اولیه در ازای درصدی از سهام، در اختیار استارتاپ‌ها قرار می‌دهند. استارتاپ‌ها در ایران قدمت چندان زیادی ندارند با این حال اولین شتابدهنده سال 93 با نام تجاری آواتک در دانشکده علوم و فنی دانشگاه تهران راه‌اندازی شد. ما در آی‌چیزها قصد داریم هر ماه یکی از شتاب‌دهنده‌های مختلف را همراه با استارتاپ‌هایشان و خدماتی که ارائه می‌دهند معرفی کنیم. در این شماره سراغ شتابدهنده کوانتوم رفته‌ایم.
سرمایه‌گذاری روی 8 استارتاپ
کوانتوم اردیبهشت دو سال پیش در شیراز فعالیت خود را به طور رسمی آغاز کرد. شتاب‌دهنده‌ای که در حوزه‌های مختلف، ازجمله راه‌اندازی و توسعه کسبوکار، امور مالی و جذب سرمایه، مسائل حقوقی، بازاریابی و… مشاوره تخصصی ارائه می‌دهد و در صورت پذیرش استارتاپ در شتابدهنده، فضای کار اشتراکی نیز در اختیار تیم‌ها می‌گذارد. همچنین در این شتابدهنده کارگاه‌های آموزشی با موضوعات مرتبط در سه مرحله پیش‌شتاب‌دهی، شتابدهی و پساشتاب‌دهی برگزار می‌شود. در صورت عبور تیم از مرحله پیش‌شتاب‌دهی و رسیدن به مرحله شتابدهی، سرمایه‌گذاری نقدی اولیه 30 تا50 میلیون تومانی، با توجه به شرایط و امتیازاتی که استارتاپ کسب کرده، در اختیار تیم قرار می‌گیرد و درازای آن درصد مشخصی از سهام به شتابدهنده واگذار می‌شود. شتابدهنده کوانتوم تاکنون پذیرای بیش از 68 تیم در مرحله پیش شتابدهی بوده است که روی 8 از این استارتاپ‌ها سرمایه‌گذاری کرده است. در حال حاضر 4 استارتاپ در این مرکز مستقر هستند.
مهناز رفعت‌ماه، مدیر شتابدهنده کوانتوم، از سال 95 به‌عنوان داوطلب در مرکز نوآوری وکارآفرینی دانشگاه شیراز فعالیت کرده است و سپس در شعبه شیراز یک شتابدهنده تهرانی به‌عنوان مدیر روابط عمومی مشغول به کار شد. رفعت‌ماه درباره راه‌اندازی شتابدهنده کوانتوم می‌گوید: «از اواخر سال 96 به فکر راه‌اندازی شتابدهنده بومی خود افتادیم که درنهایت با حمایت دکتر وحید سهراب‌پور موفق به راه‌اندازی شتابدهنده کوانتوم شدیم. این شتابدهنده از سال 97، فعالیت خود را باهدف بهبود فضای کسبوکار و رشد و توسعه اکوسیستم استارتاپی آغاز کرده و هم‌اکنون در ساختمان مدیریت دانشگاه شیراز مستقر است.»
وی در ادامه با اشاره به ظرفیت اکوسیستم استارتاپی شیراز توضیح می‌دهد: «اکوسیستم شیراز بکر است که ظرفیت بالای رشد و توسعه دارد. هنگام آغازبه‌کار شتابدهنده کوانتوم تقریباً هیچ شتابدهنده یا نهاد فعالی در حوزه استارتاپی در شیراز وجود نداشت یا اینکه اگر هم بود به‌صورت بسیار پراکنده و نامنظم در حال فعالیت بودند؛ اما خوشبختانه از ابتدای امسال با راه‌اندازی دو مرکز در اکوسیستم نوآوری و استارتاپی شیراز با همکاری دانشگاه شیراز، پارک علم و فناوری استان فارس و حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، امیدواریم که شاهد فعالیت‌های جدی‌تر و منظم‌تری جهت ایجاد و حفظ ارکان مختلف باشیم تا رشد بیش از پیش این اکوسیستم رقم بخورد.»
آشنایی با شتاب‌دهنده‌های استارتاپی: کارا؛ شتابدهی در حوزه سلامت
استارتاپ‌های مستقر در شتابدهنده کوانتوم
توریپس؛ گردشگری خلاق
توریپس یک پلتفرم دوسویه است به این معنی که از یک طرف با برگزارکنندگان فعالیت‌های گردشگری و از سمت دیگر با گردشگران در ارتباط است. این استارتاپ دارای یک تیم 7 نفره است. رسول نوشاد، بنیان‌گذار 27 ساله این استارتاپ، فارغ‌التحصیل برق از دانشگاه شیراز است. او پیش از راه‌اندازی توریپس، به مدت یک‌سال در زمینه اینترنت اشیا و ساخت محصول فعالیت‌هایی داشته است. نوشاد درباره دلایل راه‌اندازی توریپس می‌گوید: «من عاشق چالش هستم و رویایم این است که دنیا را به جایی بهتر برای زندگی کردن تبدیل کنم. از همین رو با کمک دوستانم، در بهمن ماه سال 96 پلتفرم توریپس را راه‌اندازی کردیم. هدف ما در توریپس کمک به مردم برای کسب تجربه‌های جدید و هیجان‌انگیز است.»
او در ادامه با اشاره به رشد خوبی که در این مدت توریپس تجربه کرده است، توضیح می‌دهد: «توریپس به افراد کاربلد این امکان را می‌دهد تا تخصص خود را با گردشگران به اشتراک بگذارند و فعالیتی کوتاه‌مدت را برنامه‌ریزی کنند تا گردشگران بتوانند تجربه جدیدی کسب کنند. از سمت دیگر گردشگران می‌توانند فعالیت مورد علاقه خود را در توریپس انتخاب کنند. در حال حاضر توریپس دارای چندین هزار کاربر وفادار است. برنامه ما برای آینده این است که توریپس را گسترش دهیم و از شیراز به تهران و سپس استان‌های دیگر خدمات خود را ارائه دهیم.» تا کنون توریپس یک مرحله سرمایه پیش‌بذری جذب کرده است. بنیان‌گذار این استارتاپ می‌گوید که در ادامه توریپس برای رشد خود نیاز به جذب سرمایه خواهد داشت. نوشاد اعتقاد دارد که هنوز رقیب جدی برای توریپس وجود ندارد زیرا که تمرکز توریپس بر نسل سوم گردشگری است که به گردشگری خلاق معروف است.
کارگرین؛ رزرو آنلاین و آنی کارگر روزمزد
کارگرین یک پلتفرم عمرانی و ساختمانی در زمینه ساخت و ساز است که خدماتی چون رزرو آنلاین و آنی کارگر روزمزد، برگزاری مناقصه و گزینش استادکار یا اکیپ کاری و یا نیروهای مهندسی، فروش اینترنتی مصالح و تجهیزات ساختمانی، مشاوره و فروش بیمه‌های ساختمانی و مهندسی ارائه می‌دهد. بنیان‌گذرا این استارتاپ اصلان هادی‌پورفرد است که دانش‌آموخته کارشناسی کامپیوتر (نرم‌افزار) است. پیش از راه‌اندازی این استارتاپ سابقه فعالیت در صنعت ساختمان را داشته. او درباره شکل‌گیری کارگرین می‌گوید: «در سال 1396 شروع به تحقیقات بازار و اجرای ایده کارگرین کردیم. در سال 97 با تشکیل تیم و به‌صورت رسمی زیرنظر شتابدهنده کوانتوم شروع به طراحی اپلیکیشن کردیم و از اواسط سال 98 محصول رسمی‌مان با هدف بهبود بازار صنعت عمران و ساختمان و وضعیت کارگران این حوزه وارد بازار شد.»
این استارتاپ در دو شهر شیراز و مشهد در حال فعالیت است و در هر دو شهر نیز 5هزار کاربر دارد. به گفته هادی‌پورفرد این استارتاپ یک مرحله سرمایه پیش‌بذری از سمت شتابدهنده کوانتوم داشته است و برای ادامه راه به مبلغ 485 میلیون تومان سرمایه نیاز دارد. وی با اشاره به برنامه‌های آینده این استارتاپ می‌گوید: «برنامه ما در ابتدا گسترش کسبوکار و تقویت بخش پشتیبانی و فروش و بازاریابی است و سپس ورود به بازارهای بزرگ‌تر در ایران. همچنین فعالیت به‌عنوان کاریابی بین‌المللی در صنعت ساختمان و ورود به بازارهای حوزه خلیج فارس با فرهنگ ساخت‌و‌ساز مشابه با ایران یکی دیگر از برنامه‌های ما برای آینده کارگرین است.» هادی‌پور دو استارتاپ ساختمان‌یار، سلام ساختمان را رقیب خود می‌داند.
های‌پرومو؛ استودیو انیمیشن‌سازی
های‌پرومو، استارتاپی است که در حوزه انیمیشن سازی فعالیت می‌کند. مهدی نگهبان 26 ساله و دانشجوی ارشد مدیریت مالی، بنیان‌گذار این استارتاپ است. او درباره چگونگی شکل‌گیری این استارتاپ می‌گوید: «مشغول تحصیل در مقطع کارشناسی بودم که با دو نفر از دوستانم تصمیم به بنیان‌گذاری این استارتاپ گرفتیم. هم بسیار علاقه‌مند به حوزه رسانه بودیم، هم اینکه جذابیت‌ها و بازار بزرگ این حوزه هم تاثیرگذار بود. در نهایت تصمیم گرفتیم استارتاپی در حوزه رسانه راه بیندازیم. ما به عنوان یک استودیو انیمیشن‌سازی، با ساخت وب‌سری‌های کوتاه انیمیشنی از یک طرف فرهنگ‌سازی می‌کنیم و از طرف دیگر با رشد تعداد مخاطبانمان فضایی برای تبلیغ کسب‌وکارهای مختلف فراهم می‌کنیم که بر بستر این انیمیشین‌ها امکان‌پذیر است.» درحال حاضر های‌پرومو بیش از 80هزار کاربر فعال در فضای مجازی دارد و با 7نفر به‌صورت مستقیم و 4 نفر به‌صورت غیرمستقیم همکاری دارد. نگهبان به سرمایه‌ای که های‌پرومو از سمت شتابدهنده جذب کرده، اشاره می‌کند و توضیح می‌دهد: «برای اجرای طرح‌های توسعه در مدت 18 ماه نیاز به سرمایه‌ای بالغ بر 1میلیارد تومان داریم.» او ورود به بازار بازی‌سازی بر بستر انیمیشن، ورود به بازار سرگرمی و آموزشی کودکان را از برنامه‌های آینده خود اعلام می‌کند. بنیان‌گذار های‌پرومو بیان اینکه دیرین دیرین و سوری لند از رقبای بزرگ آن‌ها به شمار می‌روند، اضافه می‌کند: «این دو در سطح ملی مخاطبان بسیاری دارند اما ما سعی کرده‌ایم با محتوای بومی شده و استفاده از لهجه به جذابیت‌های هرچه بیشتر کار کمک کنیم.»
ویراویراست، تایپ و ویراستاری متون فارسی
استارتاپ ویراویراست، سامانۀ هوشمند تایپ و ویراستاری متن فارسی است که با توجه به اینکه حدود دو ماه از راه‌اندازی وب‌سایت به‌صورت رسمی می‌گذرد، رشد خوبی داشته است و تاکنون 350 کاربر از این سامانه استفاده می‌کنند. امین رحمانی، بنیان‌گذار شیرازی این استارتاپ، دانش‌آموخته فوق‌لیسانس، پردازش زبان طبیعی است. او پیش از راه‌اندازی این استارتاپ تمرکز اصلی‌اش بر پیشبرد درس و دانشگاهش بود و در کنار آن کارهایی مانند برنامه‌نویسی و راهنمایی تور هم انجام می‌داد. رحمانی هدف از شکل‌گیری ویراویراست را مشکل‌های فراوان خط و زبان فارسی، به‌ویژه در فضای رایانه‌ای می‌داند و توضیح می‌دهد: «با توجه به مشکلاتی که در این حوزه وجود داشت؛ بر خود واجب دانستیم که سامانه‌ای جامع در راستای نگهداری و پاسداشت زبان فارسی تولید کنیم. بخش تولید، بررسی و ویرایش داده‌های متنی که شامل میلیون‌ها واژه و عبارت است، برعهده زبان‌شناسان تیم ما قرار دارد که در زمینه‌های ساخت‌واژه، ویراستاری و معنی‌شناسی تخصص دارند. بخش پردازش زبان و برنامه‌نویسی نیز توسط متخصصان حرفه‌ای هوش مصنوعی تیم ما انجام می‌شود.» تیم ویراویراست شامل 5 نفر است که دو نفر فعال در حوزه پردازش زبان و هوش مصنوعی و یک نفر برنامه‌نویس در حوزه طراحی وب‌سایت و دو نفر فعال در حوزه زبان‌شناسی هستند.
رحمانی در ادامه با اشاره به خدماتی که این استارتاپ ارائه می‌دهد، می‌گوید: «خدماتی در حوزه تایپ و ویراستاری متن فارسی ارائه می‌کنیم که شامل تایپ گفتاری فارسی با سرعت و دقت بالا، اعمال دستور خط صحیح زبان فارسی به‌صورت هوشمند (طبق مصوبات فرهنگستان ادب و زبان فارسی)، غلط‌یابی واژگانی با دقت 98 درصد، غلط‌یابی در سطح جمله و بررسی باهم‌آیی واژه‌ها برای اولین بار در ایران، پیشنهاد جایگزینی مترادف واژه بر اساس بافت جمله، پیشنهاد جایگزینی واژه‌های فارسی به‌جای وام‌واژه‌ها، تحلیل متن (سنجش سختی متن، هشدار برای واژه‌هایی که زیاد در متن تکرار شده‌اند، پیداکردن جمله‌های تکراری در متن و…) می‌شود.»
ویراویراست هم مانند دیگر استارتاپ‌های مستقر در شتابدهنده کوانتوم یک مرحله پیش‌بذری سرمایه جذب کرده است، بنیان‌گذار این استارتاپ اشاره می‌کند که برای جذب سرمایه و ارتقا ویراویراست در سال آتی حداقل حدود 400 میلیون تومان سرمایه نیاز است. رحمانی با اشاره به برنامه‌های آینده این استارتاپ توضیح می‌دهد: «اضافه کردن بخش‌های بیشتر و ارتقا بخش‌های فعلی برای ارائه خدمات به مشتریان ویراویراست. بخش‌های معنایی و ساختاری (برای اولین بار در ایران) به‌زودی به سامانۀ ویراویراست اضافه خواهد شد. این بخش‌ها با استفاده از به‌روزترین الگوریتم‌های هوش مصنوعی، مثل یادگیری عمیق طراحی شده است که دقیقاً مانند مغز انسان عمل کرده و پروسه آموزش زبان فارسی را به رایانه آسان‌تر می‌کنند. در فازهای بعدی مواردی چون ماشین ترجمه، خلاصه‌سازی متن و دیگر موارد نیز اضافه خواهد شد.» بنیان‌گذار ویراویراست نرم‌افزار ویراستیار را تنها رقیب جدی خود می‌داند و می‌گوید که مزیت رقابتی این استارتاپ نسبت به این نرم‌افزار درک معنی در ویراویراست است. استفاده از الگوریتم‌های هوش مصنوعی، ازجمله یادگیری عمیق باعث پیشرفت بسیار زیادی در ویراویراست شده است.»
در ادامه تصاویری از فضای داخلی شتاب دهنده کوانتوم را مشاهده می‌کنید
