لندتک، محور گفت‌وگوها و پنل‌های سومین فیناپ آنلاین
لندتک چطور در اکوسیستم فین‌تک نقش بازی خواهد کرد؟
چهاردهمین رویداد فیناپ و سومین فیناپ آنلاین با موضوع لِندتک و فناوری‌های وام‌دهی با حضور صاحب‌نظران و متخصصان این حوزه پنجشنبه، ۱۸ دی ماه ۹۹ با ارائه‌های تخصصی در حوزه لندتک و دو بخش گفت‌وگو در محل دیجی‌کالانکست برگزار شد.
در ابتدا، هومن امینی، مدیرعامل دیجی‌پی با ارائه‌ای داستان‌محور لندتک را معرفی کرد.
او گفت: بانک‌ها همواره با مشکلات عدیده‌ای درخصوص احراز هویت مواجه بوده‌اند و این یکی از معضلات پیش روی لندتک‌ها در ایران است.
امینی افزود: با ارائه راهکارهای مدرن‌تر می‌توان روند وام‌دهی را تسهیل کرد و یکی از روندهای تسهیل لندتک استفاده از هوش مصنوعی و داده‌هاست. لندتک‌ها باید به عنوان نهادهای کوچک با قابلیت‌های بزرگ پذیرفته گردند. درصورت رخ دادن این اتفاق نهادهای پولی و مالی فعال‌تر خواهند شد و در نتیجه به کاهش فقر منجر می‌شود.
مدیرعامل دیجی‌پی همچنین، یکی از فاکتورهای مؤثر در لندتک را مشتری عنوان کرد و گفت: مشتری یکی از عواملی است که باید بتواند ارزیابی اعتباری مؤثری برای خود بسازد و امتیاز اعتباری که مشتری توانایی ساخت آن را داشته باشد و اعتماد به آن اعتبار، از نکات قابل توجه در حوزه لندتک است.
لندتک و مفهوم فقر
محسن زادمهر، مدیر بانکداری دیجیتال بانک خاورمیانه، سخنران بعدی فیناپ چهاردهم بود که از ارتباط لندتک و فقر صحبت کرد.
او گفت: یکی از فاکتورهای فقرزدایی در جامعه، ارائه تسهیلات به بانوان و کسبوکارهای کوچک است. همچنین از فاکتورهای مؤثر در تسهیلاتدهی، اعتبارسنجی است و پایداری یکی از عوامل مهم در ماندگاری هر کسب‌وکار است.
زادمهر در ادامه به تسهیلات بانک خاورمیانه جهت آسان کردن خدمات وام‌دهی اشاره کرد و گفت: در بانک خاورمیانه تسهیلات خوبی را در راستای حمایت از کسبوکارهای کوچک و خرد درنظر گرفته‌ایم. همچنین گام‌هایی در زمینه ایجاد کارت اعتباری با بهره ده درصد برداشته‌ایم که در بانک‌های دیگر این رقم با بهره ۱۸ درصد است.
گام‌های بانک مشترک ایران و ونزوئلا در زمینه لندتک
سعید مستشار، عضو هیئت‌مدیره بانک مشترک ایران و ونزوئلا، توضیحاتی درخصوص تسهیلات ویژه این بانک در زمینه لندتک ارائه داد.
وی گفت: خط اعتباری ۲۰۰۰ میلیارد ریالی برای فرآیند لندتک از طریق مجموعه دیجی‌پی را اختصاص داده‌ایم که کلیه خدمات‌دهندگان و خدمات‌گیرندگان دیجی کالا می‌توانند از این خدمات استفاده کنند.
عضو هیئت‌مدیره بانک مشترک ایران و ونزوئلا افزود: بانک مشترک ایران و ونزوئلا تنها بانکی است که با همکاری یک دولت خارجی در ایران ایجاد شده است و تنها بانک تک‌شعبه‌ای در ایران است که در چشم‌انداز خود همکاری با استارت‌آپ‌ها و ارائه تسهیلات ویژه به کسب و کارهای کوچک را در دستور کار قرار داده است.
تأمین مالی جمعی در بازار سرمایه
محسن رحمتی، مدیرعامل کاریزما و عضو هیئت‌مدیره فرابورس ایران به‌عنوان سخنران بعدی فیناپ چهاردهم در خصوص تأمین مالی جمعی توضیحات خود را ارائه داد.
او گفت: تأمین مالی از طریق روش مبتنی بر بدهی و روش مبتنی بر سهام از روش‌های تأمین مالی جمعی در دنیاست و در ایران با توجه به بررسی‌های صورت گرفته تأمین مالی مبتنی بر سهام مورد پذیرش قرار گرفته است.
رحمتی ادامه داد: بحث پلتفرم‌های تأمین مالی جمعی از سال ۹۳ در ایران مطرح و کارگروه‌هایی متشکل از چندین وزارتخانه تشکیل و در نهایت در سال ۹۷ سازمان بورس دستورالعمل تأمین مالی جمعی مبتنی بر مشارکت را تصویب کرد.
مدیرعامل کاریزما افزود: تأمین مالی بر مبنای مشارکت در ایران چند رکن اساسی دارد که یکی از ارکان آن عامل است که باید یک شخص حقوقی و ثبت شده باشد و ذیل یک نهاد مالی فعالیت کرده باشد. از سوی دیگر فرد “متقاضی” مطرح است. فردی که می‌خواهد سهام خود را عرضه کند باید شخصیت حقوقی داشته باشد. و در نهایت کارگروه ارزیابی قرار دارد که وظایف نظارت و کنترل نهاد عامل و متقاضی را بر عهده خواهد داشت.
وی افزود: یکی از مزیت‌های اصلی که این ساختار در فرابورس ایجاد می‌کند این است که برای تمامی طرح‌ها یک نماد در فرابورس ایجاد می‌شود و می‌توانند مشارکت خود را در فرآیند عرضه و تقاضا به شخص دیگری منتقل کنند و با این دستورالعمل بیش از 27 درخواست پلتفرم تامین مالی جمعی به فرابورس عرضه شده است.
رحمتی در پایان مسیر تامین مالی جمعی در تمام دنیا را رو به رشد و در حال تغییر عنوان کرد و گفت: پیش‌بینی می‌شود در ایران نیز این روند دستخوش تغییرات و رشد زیادی باشد.
دیجی‌پی بازوی فین‌تکی دیجی‌کالا
در بخش فیناپ‌پلاس، حمید محمدی، هم‌بنیان‌گذار و مدیرعامل دیجی‌کالا مهمان امیر مستکین، سردبیر دیجیاتو بود و درخصوص روند فروش در دیجی کالا گفت‌وگو کردند.
محمدی گفت: دیجی کالا از ۳ سال گذشته تاکنون رقابت‌پذیرتر شده است، چرا که اجناس سایر فروشندگان را نیز تحت نظر خود عرضه کرده است و تنوع محصولات، رقابت‌پذیری را با خود به همراه داشته است. به گفته محمدی یکی از رقبای دیجی کالا در ایران پلتفرم اینستاگرام است ولی برنامه دیجی‌کالا برای حفظ تعداد فروشندگان خود در دوران کرونا حمایت هر چه بیشتر از بیزینس‌های آفلاین است.
هم‌بنیان‌گذار و مدیرعامل دیجی‌کالا افزود: سهم خرده‌فروشی آنلاین در ایران حدود ۲ درصد است که یکی از دلایل پایین بودن این رقم را می‌توان فراهم نبودن زیرساخت‌های تجارت الکترونیک در کشور دانست.
او دیجی‌پی را بازوی فین‌تکی دیجی‌کالا دانست و گفت: دیجی‌پی هم‌اکنون در حوزه اعتبارسنجی، مدیریت ثروت و نئوبانک درحال فعالیت است و نمونه مشابه آن در دنیا می‌توان از علی‌پی برای علی بابا نام برد.
هم‌بنیان‌گذار و مدیرعامل دیجی‌کالا درخصوص عرضه شرکت‌های استارتاپی در بازار دوم بورس (فرابورس) گفت: حضور شرکت‌های نوآور نقش مهمی در بازار سرمایه ایران دارد ولی این شرکت‌ها قابلیت عرضه در بازار اصلی بورس را نیز دارا هستند.
اعتبارسنجی بر مبنای الگوهای رفتار دیجیتال
در ادامه سعید باجلان عضو هیئت علمی دانشگاه تهران نیز درخصوص اعتبارسنجی بر مبنای الگوهای رفتار دیجیتال سخنرانی کرد.
او گفت: در بحث کِردیت اسکورینگ یکی از مهمترین متغیرها ثروت افراد است و دو مفهوم Credit rating و Credit scoring دو مفهومی هستند که در بسیاری اوقات با هم به کار می‌روند ولی در متغیرهایی با هم متفاوت هستند.
سرمایه اجتماعی فردی – ثروت پنهان
فریدون کاکاوند، رئیس هیئت‌مدیره سیگما نیز اعتماد مالی و خوش حسابی افراد را مصداق بارز سرمایه اجتماعی دانست و گفت: مهمترین چیزی که سرمایه اجتماعی را در بحث لندتک مشخص می‌کند اعتبارسنجی مشتری است.
کاکاوند افزود: مؤلفه‌های خاصی برای این سنجش وجود دارد که باید به آنها توجه کرد و یکی از آنها میزان بدهی افراد است. همچنین توانایی افراد در بازپرداخت وام حائز اهمیت بوده و کسانی که توانایی خود را برای بازپرداخت وام ثابت می‌کنند در این زمینه بسیار موفق هستند. بعلاوه نوع تسهیلات برای اعتبارسنجی افراد از فاکتورهای مهم در زمینه اعتبارسنجی محسوب می‌شود.
رئیس هیئت‌مدیره سیگما گفت: باتوجه به امتیاز اجتماعی که در زمینه بازپرداخت وام، پرداخت به موقع قبوض و مواردی از این دست می‌توان انجام داد، اعتبار اجتماعی افراد را می‌توان مورد بررسی قرار داد.
چالش‌های بازطراحی دیجیتال یک محصول سنتی
در ادامه جعفر حقیقی، مدیر عامل گروه مالی بانک کارآفرین، درخصوص بازطراحی دیجیتال یک محصول سنتی برای شرکت‌کنندگان آنلاین سخن گفت.
او گفت: فناوری می‌تواند احراز هویت را با تغییر اساسی مواجه کند بطوریکه در بحث میکرو فاینانس و تسهیلات خرد باعث تسهیل دسترسی کسب و کارهای خرد به تسهیلات مالی شود.
همچنین، قراردادها یکی از فاکتورهای مهم در بحث اعتبارسنجی به حساب می‌آیند.
حقیقی درباره آینده صنعت لندتک در ایران نیز افزود: به نظر می‌رسد در ایران نیز به موازات پیشرفت تکنولوژی و همگام با سایر کشورهای دنیا میکروفاینانس و میکرولندینگ یکی از گام‌های موثر در حمایت از کسبوکارهای خرد محسوب گردد.
کارت اعتباری در بن‌بست
محمدرضا آشتیانی، مدیر عامل قسطا، به عنوان آخرین سخنران فیناپ چهاردهم، گفت: امروزه بخش زیادی از افراد جامعه پشتیبان مناسبی به لحاظ مالی ندارند و زمانیکه تقریبا ۹ دهک ما پس‌اندازی ندارند درصورت به‌وجود آمدن شرایط بحران دچار مشکل اساسی می‌شوند.
آشتیانی افزود: در ایران هم‌اکنون کارت اعتباری ۵۰ میلیونی برای گرفتن تسهیلات بانکی وجود دارد که عملاً همان تسهیلاتدهی سنتی است چرا که فرآیندهای آن در شعبه صورت می‌گیرد.
مدیر عامل قسطا، در ادامه تصریح کرد: بعضی حوزه‌ها ذاتاً به گونه‌ای هستند که در انحصار تعداد بسیار معدودی از شرکت‌ها قرار دارند و در دنیا دو شرکت ویزا و مستر در زمینه کارت اعتباری انحصار این حوزه را در دست دارند. همچنین، بانک مرکزی در حوزه ورود شرکت‌های خصوصی به حوزه کارت اعتباری تاکنون ممانعت جدی داشته ولی پیشرفت‌هایی نیز در این زمینه حاصل گردیده است.
گفتگوی فیناپ چهاردهم با موضوع پیشرفت‌های لندتک
پنل گفت‌وگوی فیناپ با حضور علیرضا سفیدپور، معاون توسعه کسب‌وکار اعتباری دیجی‌پی، آمنه نادعلی زاده، معاون اداره نظام‌های پرداخت بانک مرکزی، محمدحسین محمودی، مدیر بانکداری شخصی و بهبود تجربه مشتری بانک ملت، داوود کاغذ گران، مدیرعامل لیزینگ پارسیان و علی معروف خانی، معاون اداره مطالعات و مقررات بانکی بانک مرکزی برگزار شد.
کاغذگران درخصوص نیازهای جدید در قالب تخصیص تسهیلات خرد بانکی گفت: با کارهای صورت گرفته از ابتدای سال تاکنون کانکشن‌هایی در بستر آی‌تی صورت گرفته است و تا حدی در حال فاصله گرفتن از شیوه‌های سنتی هستیم.
نادعلی زاده در ادامه به موضوع تأمین مالی از طریق بانک‌ها اشاره کرد و افزود: با خلق پول از طریق بانک‌ها نرخ بهره بالا خواهد رفت. همچنین، تکنولوژی‌های جدید به دلیل ماهیت ساختاری و تکنولوژی محور بودن می‌توانند بازوی بانک مرکزی برای تامین اعتماد بانک مرکزی باشند.
معروف خانی نیز در خصوص مجوزهای بانک مرکزی برای تشکیل لیزینگ‌های تسهیلاتدهی برای سپرده‌گذاری تصریح کرد: پلتفرم‌های نهاد جدید مشخص کننده فرآیند تسهیلات‌گیری و تسهیلاتدهی هستند. وی گفت: وجود یک بیزینس پلن از اهمیت زیادی برای بانک مرکزی برخوردار است و شرکتی که می‌خواهد کار اعتبارسنجی را انجام دهد می‌تواند بازوی بانک در این زمینه باشد ولی این امر منوط به ارائه بیزینس پلن از سوی آن شرکت و تأیید بانک مرکزی است.
محمودی نیز در ادامه گفت: لندتک‌ها می‌توانند ترنسفورمرهایی را برای ایجاد تجربه محل مناسب و جایی برای کمترین درگیری برای مشتری ایجاد کنند و انتظار می‌رود در ایران هر چه زودتر پیشرفت‌های کامل‌تری در این زمینه شکل گیرد.