چرا اسنپ به بورس بی‌اعتناست؟

بورس در انتظار ورود اولین استارتاپ

وزیر اقتصاد در جلسه‌ای که با مدیران 5 استارتاپ داشته قول داده که عطش استارتاپ‌ها برای ورود به بورس هفته اول مردادماه پاسخ داده خواهد شد؛ چراکه مدیران بازار سرمایه تلاش خواهند کرد اولین استارتاپ را اوایل مرداد و آخرین آن‌ها را اواخر شهریور در بازار سرمایه پذیرش کنند.

خبری که استارتاپ‌های ایرانی مدت‌هاست منتظر آن بودند و برای بسیاری به معنای ورود به یک چرخه تازه از حیات اکوسیستم استارتاپی است. اگرچه هنوز ابهامات و ریسک‌های زیادی هم پیرامون این اتفاق وجود دارد که پاسخ ندادن به آن‌ها و روشن نکردن راهکارها ممکن است در آینده راه ورود استارتاپ‌های دیگر به این فضای سرمایه‌ساز را ببندد.

در این جلسه گفته شده مدیران استارتاپ‌هایی چون کافه‌بازار، آپارات، تپ‌سی، دیجی‌کالا و شیپور و مدیران شرکت‌های فرابورس و بورس و رییس اتاق بازرگانی تهران حضور داشته‌اند. اگرچه خود وزیر اقتصاد هم بر چالش اصلی ورود استارتاپ‌ها به بورس در این جلسه تاکید کرده و خواستار راهکاریابی برای آن شده اما مشخص نیست وقتی «تعیین ارزش دارایی‌های نامشهود» استارتاپ‌ها هنوز فرمول خاصی پیدا نکرده استارتاپ‌ها با کدام ارزش و دارایی می‌خواهند وارد بازار سرمایه شوند.

ارزش‌گذاری: ابهام بزرگ ورود استارتاپ‌ها به بورس

یک پیش‌بینی این است که استارتاپ‌های شناخته‌شده ایرانی با یک ارزش‌گذاری خیلی پایین‌تر از آنچه در سال‌های گذشته در مورد آن‌ها گفته و شنیده شده وارد بازار سرمایه شوند. موضوعی که به نظر نمی‌رسد چندان مطلوب این کسب وکارها باشد آن‌هم در شرایطی که موضوع سرمایه‌گذاری و ارزش‌گذاری استارتاپی در سطح استارتاپ‌های بزرگ ایران تا یکی دو سال آینده چشم‌انداز چندان روشنی ندارد و تنها راه باقی‌مانده برای جذب سرمایه تازه در این کسب‌وکارها، ارائه سهامشان در بازاری است که از قضا این روزها طرفداران زیادی دارد.

به نظر می‌رسد تلاش‌های دولت برای کم کردن نقدینگی از یک سو و کنترل بازارهایی چون ارز و مسکن از سوی دیگر باعث شده تا وزارت اقتصاد آخرین تیرهایی که در ترکش دارد را رها کند. یکی از آخرین تیرها در کنار ارائه سهام شرکت‌های دولتی، ارائه سهام شرکت‌های استارتاپی است که ممکن است روی کاغذ شانس خوبی برای جمع کردن نقدینگی‌‌های سرگردان داشته باشند.

اگرچه شرکت‌هایی چون آپارات و کافه‌بازار که در چند سال گذشته رشد خیره‌کننده‌ای را هم در کسب وکار و هم در درآمدزایی‌شان تجربه کرده‌اند شانس بالایی برای اقبال از سوی صاحیان سرمایه‌های ریز و درشت بازار سرمایه دارند اما هنوز مشخص نیست که برای نمونه کسب وکاری چون شپیور چطور می‌خواهد ارزش‌گذاری و سهامش با چه متر و معیارهایی در بازار سرمایه ارائه شود.

مطالب مرتبط: استارتاپ‌ها وارد بازار اصلی بورس نخواهند شد

ریسک اوبری و غیبت اسنپ

اما نکته اساسی‌تر ورود استارتاپ ها به بورس ، غیبت یکی از سرحال‌ترین کسب وکارهای آنلاین ایران و به واقع بزرگترین استارتاپ کشور است. از یک سال گذشته که بحث ورود استارتاپ ها به بورس داغ شده و با وجود اینکه استارتاپ‌های مجموعه سرآوا اشتیاق بی‌حدوحصری را برای این موضوع از خود نشان داده‌اند هنوز هیچ خبری از گروه اینترنتی ایران و استارتاپ‌های مختلف آن از جمله تاکسی اینترنتی اسنپ برای ورود به بورس نیست.

اسنپ برخلاف دیگر استارتاپ‌های ایرانی به نظر می‌رسد مشکل تامین سرمایه ندارد و کمپین‌ها و برنامه‌های توسعه‌ای آن در دو سه سال گذشته بر این حدس و گمان صحه می‌گذارد. از سوی دیگر به نظر می‌رسد در روزهایی که کرونا بسیاری از کسب وکارهای بزرگ اینترنتی را دچار اختلال و رکود کرده، اسنپ تمایل چندانی برای ورود به بورس در این وضعیت نامساعد را نداشته باشد. اما گفته می‌شود عدم تمایل اسنپ به بازار سرمایه فراتر از این دلایل به برخی گرفتاری‌های مدیریتی این استارتاپ برمی‌گردد. تغییرات مدیریتی و هیئت مدیره در این شرکت که سهامداری شرکت‌های خارجی مدت‌هاست از سوی برخی محافل به عنوان پاشنه آشیلش معرفی شده یکی از این دلایل است. گفته می‌شود اسنپ منتظر خواهد ماند تا با نهایی شدن پوست‌اندازی مدیریتی‌اش در ماه‌های آینده، خود را برای ورود به بورس آماده کند.

هرچه هست باید منتظر ماند و دید هفته اول مرداد ماه این دیجی‌کالاست که به عنوان اولین کسب وکار اینترنتی پا به بورس می‌گذارد یا استارتاپ‌های دیگری چون کافه‌بازار و آپارات. و البته منتظر نتیجه جذاب‌تر این مسابقه که همان میزان و چگونگی استقبال صاحبان سرمایه از سهام این شرکت‌هاست هم شد. بسیاری نگران‌اند که آنچه در بورس آمریکا برای اوبر اتفاق افتاده اینجا هم تکرار شود. یعنی ارزش‌گذاری بالای سهام و ریزش ناگهانی بعد از عرضه اولیه! اگرچه بسیاری دیگر معتقدند در شرایطی که استارتاپ‌ها امکان جذب سرمایه‌های خطرپذیر را تا حدود زیادی از دست داده‌اند چاره‌ای جز پناه بردن به سرمایه‌های بورس با تمام ریسک‌ها و خطرات آن باقی نمانده و باید دل را به دریا زد و این ریسک بزرگ را به جان خرید؛ حتی اگر استارتاپ‌ها بدشانسی بیاورند و در یکی دو هفته آینده روزهای ریزش بورس و ورود آن‌ها به این بازار متقارن شوند.

منبع: هفت صبح

بیشتر بخوانید:

مرا بکش اما بورسی‌ام کن!
بازار هدف: فیلتر بورسی استارتاپ‌های ضررده
حضور تپسی و دیجی‌کالا روی تابلو بورس در دستورکار این سازمان قرار گرفت