چطور نتورکینگ می‌تواند به خلق یک استارتاپ کمک کند؟

تجربه حمیدرضا احمدی، مدیرعامل ایوند

به عنوان مقدمه به نظرم رسید چند خط از تجربه خودم و ایده اولیه ایوند بنویسم… داستان من از جایی شروع می‌شه که یک روز به این ضرب المثل فرنگی برخوردم: «چیزی که می‌دانی مهم نیست، بلکه کسی را که می‌شناسی مهم است.»

همه نتورکی از آدم‌های متخصص دور و برخودمان داریم و سعی می‌کنیم که نهایت استفاده را از آن ببریم. ولی مسئله اینجاست که نتورک اکثر ما محدود به دبیرستان و دانشگاهی است که در آن درس خواندیم و نهایتا شرکتی که در آن کار می‌کنیم.

این موضوع برای من محدودتر بود. چون از ۱۸ تا ۲۸ سالگی ایران نبودم و اینجا دانشگاه نرفتم. پس از بازگشت به ایران فقط یکی از دوستان دبیرستانی را پیدا کردم که او هم ۲ ماه بعد مهاجرت کرد! در نتیجه نتورکی در کار نبود و فقط از روی شانس و علاقه‌ای که به استارتاپ‌ها داشتم، با رویداد استارتاپ ویکند آشنا شدم و از طریق این رویداد و رویدادهای دیگر توانستم نتورک نسبتا وسیعی برای خودم ایجاد کنم، که ارزش زیادی ازش استخراج کردم.

پاییز سال ۱۳۹۲ من به نمایندگی از کانون کارآفرینی ایران، رویدادی را برگزار کردم به نام استارتاپ ویکند جهانی. استارتاپ‌ویکند رویدادی ۵۴ ساعته بود و به کسانی که به استارتاپ و کارآفرینی علاقه داشتند این اجازه را می‌داد که در محیطی مشوق و حمایتی شروع کردن یک استارتاپ را تجربه کنند. اما این استارتاپ ویکند با استارتاپ‌ویکند‌های معمولی کمی فرق داشت چون در هفته جهانی کارآفرینی برگزار می‌شد برندگان آن فرصت رقابت با برندگان استارتاپ‌ویکند‌های دیگر جهان را نیز داشتند. چون این رویداد ابعاد جهانی داشت استارتاپ ویکند همزمان در مشهد، اصفهان و تبریز نیز برگزار شد.

جزییات این رویداد که ۶ سال پیش برگزار شد، اینکه کدام ایده‌ها از کدام شهرها برنده شدند، اینکه رقابت‌شان در نهایت با تیم‌های خارج از ایران به کجا رسید درست یادم نیست. هدف این جور رویدادها در نهایت برنده شدن و جایزه گرفتن نبوده و نیست. نکته اینجاست که آدم‌هایی که از طریق این رویداد با آنها آشنا شدم کلیدی بودند و سال‌ها بعد به کمک و پیشرفت ایوند خیلی کمک کردند.

یکی از بزرگترین جاذبه‌های استارتاپ ویکند این بود که نتورکینگ در ذات آن بود. امکان نداشت که در استارتاپ ویکندی شرکت کنی و با کلی آدم جدید کاربلد آشنا نشوی. ضعف استارتاپ ویکند فقط این بود که برگزاری آن کار دشواری بود و خیلی خرج و زور بازو می‌خواست و در نهایت شاید یک شهر می‌توانست ۳-۴ بار در سال استارتاپ ویکند برگزار کند که تاثیر زیادی داشته باشد. به همین خاطر من و هادی فرنود همفکر را تاسیس کردیم که هر هفته برگزار شود و این فرصت را به بیش از ۱۰۰ نفر بدهد که با هم آشنا شده و در زندگی حرفه‌ای خودشون رو ارتقا ببخشند. در ۵ سال گذشته همفکر هر هفته برگزار شده و نتورک من و کسانی که زیاد شرکت می‌کنند را بسیار گسترده کرده است.

نتورکی که به دادم رسید!

رویدادی که در سال ۹۲ برگزار کردم باعث شد که در سال ۹۴ امیرحبیب‌زاده که از برگزارکنندگان استارتاپ‌ویکند تبریز بود به عنوان هم‌بنیانگذار و مدیر‌ فنی به پروژه تازه راه افتاده ایوند بپیوندد. سال ۹۷ مهدی گلچین از یکی از شرکت‌کنندگان تیم‌های مشهد، به عنوان Data Scientist و علیرضا کرمی، یکی از برندگان تیم اصفهانی (و به قول خودش برنده جهان، من که یادم نیست) ماه گذشته به تیم ایوند به عنوان مدیر‌محصول پیوست! این افراد به تیمی پیوستند که در ۴ سال گذشته ایوند را از یک پروژه پاره وقت تفریحی به یکی از پر مخاطب‌ترین استارتاپ‌های ایرانی تبدیل کرده‌اند.

ایوند در حال حاضر مجموعه‌ای از ابزاری است که به برگزارکنندگان رویدادها و همایش‌ها کمک می‌کند که رویداد خود را بهتر معرفی کرده و به مخاطبین کمک می‌کند که رویداهای باکیفیت مورد علاقه خود را پیدا کنند. در نیمه اول سال ۹۸، ۲۰ هزار رویداد کوچک و بزرگ روی ایوند به ثبت رسیده است. بخشی از این توسعه را مدیون نتورکی هستم که از سال ۹۲ در حال ساختن آن هستم.

چرا نتورکینگ مهم است

از مهم ترین فواید نتورکینگ برای شخص من، می‌تونم به موارد زیر اشاره کنم:

• مارکتینگ و پیش‌برد محصول در بازار:

همیشه کلی دوست و آشنا داشتم که از ایوند استفاده کردند و مشکلاتشان را خصوصی برای من فرستادند و پیشنهادهای مفیدی برای رفع آن در اختیار من گذاشتند.

• استخدام و تیم جمع کردن:

هیچ وقت اینطوری نبوده است که به صورت فعال در رویدادها به دنبال همکار و متخصص بگردم، ولی آشنا بودن با شرکت‌های مختلف و تیم‌های متفاوت همیشه در پروسه استخدام بهم کمک کرده.

• مشورت و مشاوره:

بزرگ کردن یک استارتاپ مثل بزرگ کردن بچه می‌ماند، تنهایی خیلی سخته! در این مسیر از خیلی‌ها که جلوتر از من بودند توانستم مشورت بگیرم و یکسری مشکلات را با تجربه آنها حل کنم.

• و از همه مهم تر امنیت شغلی:

من در حال حاضر به عنوان مدیرعامل و بنیانگذار ایوند، استخدام خودم هستم ولی در عین حال میدونم که دوران ۳۰-۴۰ سال کار کردن مداوم در یک شرکت یا کارخانه گذشته و همه ما یک جور آدم‌های خویش فرمای آزاد هستیم که در طول زندگی حرفه‌ای ممکن است ۱۰ بار شغل و شرکت عوض کنیم. آن وفاداری و امنیتی که شغل‌های سنتی به نسل گذشته میداده، الان باید از نتورک‌مان بگیریم!

چرتکه ننداز!

نتورکینگ یکی از ابزار مهم پیشرفت شغلی و حرفه ای در سرتاسر دنیا به حساب می‌آید و سود استفاده از این ابزار باید در دراز مدت محاسبه شود. بعضی‌ها چون در کوتاه مدت سود واضحی نمی‌بینند، کلا با آشنا شدن، صحبت کردن، کمک کردن و کار راه انداختنی که برای نتورکینگ لازم است مشکل دارند.

این افراد سر هر تعاملی باید چرتکه بیاندازند و سود خود را مشخص کنند. مثلا وقتی ازشون میخوای که یکی از آشنایانشان را وصل کنن، در ذهن باید اول محاسبه کنند که چگونه خودشان می‌توانند از این آشنایی سود ببرند. در صورتی که اتیکت نتورکینگ و همفکری ایجاب می‌کند که شما فارغ از هر سود کوتاه مدتی آشنایت را وصل کنی و کار طرف را راه بیاندازی. با این پیش فرض که در آینده این محبت بی‌جواب نخواهد ماند.

در این چند سال که هر هفته همفکر برگزار می‌کنم، یکی از سوالات متداولی که از من پرسیده می‌شود این است که خروجی این نوع رویدادها چیست؟‌ جواب واقعی این سوال این است که صدها، شاید هزاران نفر از طریق این رویدادها با هم آشنا و در ایجاد ارزش‌/محصول/استارتاپ به هم کمک کرده‌اند. ولی این جواب قانع کننده‌ای برای بعضی‌ها  نیست چون قابل اندازه گیری نیست. نمی‌شود با ماشین حساب و فرمول و ریاضی ارزش آن را حساب کرد.

با بعضی‌ها که صحبت می‌کنم و تشویق می‌کنم که در همفکر شرکت کنند، میبینم که ذهنشان درگیر خروجی آن می‌شود و از شرکت در این رویداد پرهیز می‌کنند. این افراد جنگل را بخاطر درخت‌هایش نمی‌بینند. نتورکینگ و همفکری با دیگران پروسه ای دیر بازده بوده که پر از کمک دادن و گرفتن و بده بستان در طول یک بازه بلند مدت است.

بعضی وقت‌ها در همفکر و یا رویدادهای دیگر که من به یک نفر یا یک تیم کمک می‌کنم و توصیه‌ای بهشون می‌کنم یا کسی را بهشون معرفی می‌کنم، اصرار دارند که یک جور این کمک را بازپرداخت کنند و کمکم رو قبول نمی‌کنند تا راهی برای جبران آن پیدا کنند. این طرز فکرشان خیلی برای من دردناک است چون من می‌دانم که اگر روزی در آینده از آنها کاری بخواهم باید ماشین حساب‌ها را در بیاریم و ارزش‌هایی که به هم رساندیم را تک تک محاسبه کرده و سر نحوه پرداخت چانه بزنیم.

برای من خیلی واضح است که نتورکینگ یک فرهنگ خاص خودش را دارد و این فرهنگ به مرور و بر اساس نیاز در بین جامعه حرفه‌ای ایران رخنه خواهد کرد.

اجتماعی باش!

اصل ارزش یک رویداد باید نتورکینگ آن باشد. محتوای آن نیز مهم است، ولی محتوا را می‌توان از طریق کانال‌های دیگر نیز دریافت کرد. ولی نتورکینگ روی شبکه‌های اجتماعی و تلگرام و توییتر بسیار محدود است. انسان‌ها هزاران سال تکامل یافته‌اند که از طریق خواندن صورت، صدا، زبان بدن، صداقت و صمیمیت طرف مقابل را حس کنند. شبکه‌های اجتماعی ابزار جستجو و دنبال کردن خوبی دارند و مفید هستند ولی نتورکنیگی که رو در رو انجام می‌شود را نمی‌توان با چیزی جایگزین کرد.

ما در ایوند بر این باوریم که اگر برگزارکنندگان رویدادها، رویدادشان را با در نظر گرفتن نتورکنیگ طراحی کنند ارزش رویداد خود را چند برابر کرده‌اند. و در این راستا ایوند هم می‌تواند نقش پررنگی بازی کند. ما در پی توسعه نرم‌افزاری هستیم که به شرکت‌کنندگان هر رویداد امکان ساختن پروفایل و وصل شدن به دیگر شرکت‌کنندگان همان رویداد را بدهد. اپلیکیشن ایوند را نصب کنید و منتظر آپدیت‌ها در این راستا باشید.

در انتها توصیه من به تمام حرفه‌ای‌ها، کا‌ربلدها، متخصصین و دانشجویان این است که فارغ از محیطی که در آن درس می‌خوانید یا کار می‌کنید به دنبال توسعه شبکه حرفه‌ای خود باشید. با شرکت در رویدادهای متعدد خود را در معرض دیدن و آشنا شدن با آدم‌های مختلف قرار دهید. اجتماعی باشید و ارتباط برقرار کنید و سعی کنید به طرف مقابل ارزش برسانید.