پیشرفت اینترنت اشیا تا کجا ادامه دارد؟
روند صعودی پیشرفت اینترنت اشیا همچنان به کار خود ادامه میدهد و سال ۲۰۱۸ برای این صنعت بسیار جذاب خواهد بود. فناوری اینترنت اشیا همچنان با سرعت فوق‌العاده‌ای در حال تکامل است. مصرف‌کنندگان و بازرگانان به گونه‌ای مشابه این نوآوری را ابداع بزرگ بعدی می‌دانند و به نظر می‌رسد همه برای پذیرش اثرات شگرف اینترنت اشیا در زندگی روزمره آماده میشوند؛ مثلاً دستگاه‌های خودپردازی که اطلاعات مربوط به جرایمی که اطرافشان رخ میدهد گزارش می‌کنند، چنگال‌هایی که به شما می‌گویند آیا شما تند تند غذا می‌خورید یا آدرس آی‌پی اعضای بدن شما را برای پزشکان جهت بررسی ارسال می‌کنند.
⇐ روندهای فناوری اطلاعات در آینده؛ از اینترنت اشیا تا پردازش ابری
سال جاری و سال‌های پیش رو دوران طلایی پیشرفت اینترنت اشیا در مسیرهایی نوین خواهد بود. آنچه در ادامه می‌خوانید، جهت های مثبت و منفی در مسیر پیشرفت اینترنت اشیا است:
ادامه مشکل عدم وجود استاندارد
تجهیزاتی که به صورت دیجیتالی متصل یا اصطلاحاً آنلاین هستند به سرعت تبدیل به بخشی ضروری از زندگی روزمره ما میشوند. اگر چه ورود، پذیرش و پیشرفت اینترنت اشیا حادثه‌ای بزرگ خواهد بود، اما احتمالاً آهسته رخ خواهد داد. دلیل اصلی هم عدم وجود استاندارد‌سازی یکپارچه است.
اگر چه مدیران این صنعت در حال تلاش برای توسعه استانداردهای مشخص و خلاص شدن از شرّ این عملکردهای تقسیم‌بندی شده و مجزا هستند اما مشکل هنوز هم وجود دارد. هنوز راه درازی تا تدوین استانداردهای روشن برای اینترنت اشیا باقی است. مگر این که یک سازمان معتبر مانند IEEE وارد عمل شود و مسیر را مدیریت کند و یا دولت‌ها انجام مبادلات بازرگانی را با شرکت‌هایی که از استانداردهای یکسان استفاده نمی‌کنند محدود سازند. موانع استاندارد‌سازی اینترنت اشیا را می‌توان به سه دسته تقسیم کرد:
پلت‌فرم: از نظر فرم و طراحی محصولات، ابزارهای تجزیه و تحلیل که برای مدیریت جریان عظیم دادهها که از همه محصولات به صورت امن جریان می‌یابد و امکان مقیاس‌پذیری،
اتصال: این مرحله شامل تمام فعالیت‌های روتین روزانه و شبانه کاربر می‌شود؛ از استفاده از تجهیزات پوشیدنی، اتومبیل‌ها و خانه‌های هوشمند گرفته تا طرح بزرگ و شهرهای هوشمند. از دیدگاه تجارت، ما با استفاده از اینترنت اشیا صنعتی امکان برقراری ارتباطاتی را داریم که از نوع ماشین با ماشین است.
برنامه‌های کاربردی: در این دسته، سه کار باید انجام شود تا بتوان به اپ‌های کاربردی با عملکرد عالی دست یافت: کنترل «چیزها»، جمع آوری «دادهها»، و تجزیه و تحلیل «دادهها». اینترنت اشیا به چنین اپ‌های کارآمدی احتیاج دارد تا بتواند مدل کسب و کار را با استفاده از یک پلت‌فرم واحد به سمت جلو براند.
هر سه دسته با یکدیگر مرتبط هستند، به همه آنها با هم نیاز است تا امکان کارکرد همگی و همزمانشان فراهم شود. عدم وجود یکی از این موارد، مدل را می‌شکند و فرایند استاندارد‌سازی را کند می‌سازد. در این فرآیند کارهای زیادی باید انجام شود که خودش چالشی بزرگ است.
ارتباطات و تجهیزات بیشتر با پیشرفت اینترنت اشیا
انتشار سریع و پیشرفت اینترنت اشیا در ۳ سال گذشته به ایجاد دنیایی از میلیاردها دستگاه متصل به یکدیگر منتج شده است. کاربران همچنان به تجهیزات جدید دیگری متصل خواهند شد و تعداد دستگاه‌های متصل هر سال افزایش چشمگیری خواهد داشت. تا پایان سال ۲۰۱۸ این آمارحداقل دو برابر می‌گردد و پیش بینی می شود تا سال ۲۰۲۱ به عدد ۴۶ میلیارد برسد.
همزمان با گسترش اینترنت اشیا، بدون شک شاهد افزایشی در دستگاه‌های متصل به شبکه در مناطق و کسب و کارها و بازارهای مختلف خواهیم بود. تجهیزات هوشمند به عنوان وسیله افراد برای مدیریت دستگاه‌های اینترنت اشیا عمل می‌کنند. مزایای استفاده از دستگاه‌های هوشمند در این ظرفیت عبارتند از: افزایش مشارکت مشتری، افزایش دید و تسهیل ارتباطات که شامل واسطه های کاربری جدید بین ابزارهای شخصی مانند رابط کاربر صوتی یا روبات‌های چت می شوند.
بلاکچین؛ امید تازه برای امنیت سایبری
همانند بسیاری از تکنولوژی‌ها، امنیت چالش برانگیزترین حوزه است که لازم است مورد توجه قرار گیرد. با مجهز شدن روز افزون جهان به تکنولوژی پیشرفته، ابزارها ممکن است به راحتی توسط مجرمان اینترنتی هدف قرار گیرند. ایوانز دیتا اعلام کرده که ۹۲ درصد از فعالان اینترنت اشیا اعتقاد دارند مسأله امنیت در آینده به صورت یک مشکل به وجودش ادامه خواهد داد. مصرف‌کنندگان نه تنها باید درباره گوشی‌های هوشمند نگران باشند، بلکه از این پس بعید نیست تجهیزات دیگر مانند مانیتورهای نوزاد، اتومبیل‌های آنلاین، ابزارهای پوشیدنی و دستگاه‌های پزشکی نیز مورد حمله واقع شوند.
Blockchain یا بلوک زنجیره‌ای امید جدیدی برای امنیت اینترنت اشیا است. موفقیت هیجان‌انگیز پول‌های مجازی، که بر بستر فناوری بلاکچین کار می‌کند، این تکنولوژی را به عنوان پرچمدار معاملات بی‌نقص بدل ساخته است. این فناوری بر اساس الگویی از تراکنش‌ها به صورت امن، معتبر و سریع کار می‌کند. دادهها به صورت لحظه‌ای از یک کانال اینترنت اشیا می‌توانند برای انجام این نقل و انتقالات مالی استفاده شوند، درحالی که خدشه ای به حریم خصوصی تمام طرف‌های درگیر وارد نشود.
مزیت بزرگ این فناوری «عمومی بودن» آن است. هر شرکت کننده می تواند بلوک‌ها و تراکنش‌های ذخیره شده در آنها را ببیند البته نه به این مفهوم که هرکسی می‌تواند محتوای واقعی تراکنش شما را ببیند، آنها توسط کلید خصوصی شما محافظت میشوند. همچنین این تکنولوژی از مرکزیت خاصی برخوردار نیست و بنابراین نفر سومی نمی‌تواند قانونی ویژه برای تایید یا اجرای نقل و انتقالات وضع کند. از همه مهمتر امن است. درواقع پایگاه داده ها را می‌توان توسعه داد و از سوی دیگر سوابق قابل تغییر نیستند.
⇐ آینده اینترنت اشیا از نگاه صاحبان فناوری
ادامه سرمایه‌گذاری در اینترنت اشیا
پیش‌بینی می‌شود که هزینه‌های خرج شده در اینترنت اشیا در سال ۲۰۲۱ به حدود ۴/۱ تریلیون دلار برسد. این اتفاق بزرگ با همکاری شرکت‌های مختلف و با سرمایه‌گذاری در زمینه سخت‌افزار، نرم‌افزار، خدمات و ارتباطات همزمان رخ میدهد. تقریباً تمام صنایع، تحت تأثیر اینترنت اشیا قرار می‌گیرند؛ به این معنی که بسیاری از شرکت‌ها از رشد سریع آن بهره‌مند خواهند شد. سخت‌افزارها به ویژه ماژول‌ها و حسگرها بزرگ‌ترین بخش جذب سرمایه‌گذاری‌ها تا سال ۲۰۲۱ خواهند بود، اما انتظار می‌رود که خدمات از آن جلو بزند و رشد سریع‌تری داشته باشد. نرم افزارها نیز به طور مشابه توسط اپ‌ها از جمله برنامه‌های تلفن همراه حکمرانی میشوند.
تاثیر غیر قابل انکار اینترنت اشیا سبب ترغیب سرمایه‌گذاران و استارت‌آپ‌ها به سمت پروژه‌های بسیار نوآورانه می‌گردد. این یکی از معدود بازارهایی است که سرمایه گذاران تمایل دارند علاوه بر پروژه‌های سنتی در ابداعات نوین و در حال ظهور هم شانس خود را امتحان کنند. در حالی که رشد در سال ۲۰۱۸ قویاً تایید شده اما پتانسیل واقعی هنوز نیاز به اکتشاف دارد. بسیاری از کسب‌وکار‌ها در رابطه با اضافه کردن اینترنت اشیا به مدل خدمات خود از صنایع حمل و نقل، خرده فروشی، بیمه و معادن اطمینان حاصل کرده‌اند.
پردازش مه‌مانند
پردازش مه‌مانند محاسبات، تصمیم‌گیری و اقدامات را از طریق دستگاه‌های اینترنت اشیا انجام‌پذیر می‌سازد و تنها اطلاعات مرتبط را به کلاود می‌فرستد. سیسکو اصطلاح پردازش مه‌مانند را این گونه تعریف می‌کند: مه ابر را گسترش میدهد تا به چیزهایی که تولید میشوند و بر اساس داده‌های اینترنت اشیا کارکرد دارند نزدیک‌تر باشد. این دستگاه‌ها که به نام گره‌های مه نامیده میشوند می‌توانند هرجایی که ارتباط شبکه ای وجود دارد مورد استفاده قرار گیرند.؛ در یک طبقه کارخانه، در بالای یک قطب قدرت، در کنار مسیر راه آهن، در یک وسیله نقلیه یا در یک دکل نفت. هر ابزاری با قدرت پردازش، ذخیره‌سازی و اتصال به شبکه می‌تواند گره مه باشد، مثلا کنترل کننده‌های صنعتی، سوئیچ‌ها، روتر‌ها، سرور‌های جاسازی شده و دوربین‌های نظارت تصویری.
مزایای استفاده از پردازش مه‌مانند برای فعالان این حوزه و چشم‌انداز پیشرفت اینترنت اشیا بسیار جذاب است، برای مثال حداقل زمان تأخیر، صرفه‌جویی در پهنای باند شبکه و عملکرد مطمئن و تصمیم‌گیری سریع. پردازش مه‌مانند طیف گسترده‌ای از دادهها را جمع‌آوری می‌کند، دادهها را به بهترین مکان برای پردازش و آنالیز بهتر منتقل می‌کند. بلاکچین را می‌توان در سطح گره‌های مه نیز به کار بست.
اضافه شدن بیشتر و بهتر هوش مصنوعی
ادغام قدرت آنالیز داده‌های اینترنت اشیا با هوش مصنوعی برای کاربردهای مختلف از جمله نگهداری آسانسور تا خانه‌های هوشمند، در چند سال آینده به سرعت اجرایی می‌شود. ارائه‌دهندگان خدمات و پلت‌فرم به گونه‌ای فزاینده روش‌هایی را با تجزیه و تحلیل یکپارچه عرضه می‌دارند که برای تغذیه مستقیم دادهها به الگوریتم‌های هوش مصنوعی طراحی شده‌اند. یکی دیگر از مزیت‌های مهم استفاده از هوش مصنوعی پشتیبانی از بهینه‌سازی و سازگاری با دستگاه‌های هوش مصنوعی و فرایندها و زیرساخت‌های مرتبط است.
هوش مصنوعی می‌تواند به تجزیه و تحلیل داده‌های اینترنت اشیا در زمینه‌های زیر کمک کند: تهیه دادهها، اکتساب اطلاعات، تجسم داده‌های جاری، دقت سری زمانی دادهها، آنالیز پیش‌بینی‌گر و پیشرفته و اطلاعات جغرافیایی و موقعیت مکانی لحظه‌ای (داده‌های لجستیکی).
مدل‌های کسب و کار اینترنت اشیا به عنوان خدمات (IoT-a-a-S)
تا سال آینده میلادی مدل‌های کسب و کار تحول‌زا در بسیاری از کسب و کارهای مرتبط با اینترنت اشیا توسعه داده میشوند، که توسط ابزارهای Big Data و هوش مصنوعی مورد پشتیبانی قرار خواهند گرفت. در این مدل‌ها، ارزش در راحتی سرویس برای مشتریان نهایی و داده‌های مورد استفاده است که جمع آوری، تجزیه و تحلیل شده و به کسب و کارها و فرآیند‌های مشتری بازگشت داده میشوند.
اما پتانسیل تحول مدل کسب و کار اینترنت اشیا فراتر از این می‌رود و شامل انواع مختلف پیچیده‌‌تر خدماتی می‌شود که صنایع موجود را مختل می‌کنند، به خصوص در زمینه صنایع سنگین، حمل و نقل و تدارکات و شهرهای هوشمند. برای این صنایع، راه حل‌های اینترنت اشیا می‌توانند بیشتر از یک رابطه مداوم و مدیریت شده با ارائه‌دهندگان فناوری و مشتریان نهایی را فعال کنند.
پیشرفت اینترنت اشیا نیازمند کسب مهارت است
به اشتراک گذاری دادهها به صورت پویا در محور اصلی آینده اینترنت اشیا و تجزیه و تحلیل داده های بزرگ، در ساخت برنامه‌های پاسخگو کمک خواهد کرد. تلفیق کانال‌های داده اینترنت اشیا با هوش مصنوعی برای بازخوانی اطلاعات تحلیلی در سال ۲۰۱۷ امیدوار کننده بود و قطعاً در سال جاری رشد چشمگیری خواهد داشت. در نتیجه نیاز به مهارت‌ها برای کار با داده‌های بزرگ و هوش مصنوعی افزایش می‌یابد، در حالی که بیشتر ارائه دهندگان خدمات اینترنت اشیا بر کمبود افراد این‌چنینی با مهارت بالا تاکید دارند، برنامه‌های داخلی یادگیری در همکاری نزدیک با بخش تحقیق و توسعه در بسیاری از شرکت‌ها آغاز خواهند شد.
مترجم: بابک جمالی