رشد و همافزایی تیم‌های کارآفرین در فضاهای کار اشتراکی
گفت‌وگو با امین پیرایش، مدیر برنامه مرکز فناوری سامسونگ امیرکبیر
مرکز فناوری سامسونگ امیرکبیر از اردیبهشت سال 96 خدماتی در قالب دوره شتابدهی به تیم‌های استارتاپی ارائه می‌دهد و از آنجایی که این مرکز زیرمجموعه فعالیت‌های مسئولیت اجتماعی شرکت سامسونگ و دانشگاه صنعتی امیرکبیر است، در قبال خدماتی که به تیم‌ها ارائه می‌کند، سهام و یا هزینه‌ای دریافت نمی‌کند. فضای کار اشتراکی تنها یکی از خدماتی است که این مرکز به تیم‌های استارتاپی ارائه می‌دهد.
امین پیرایش، مدیر برنامه مرکز فناوری سامسونگ امیرکبیر است. او 28 ساله، دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی هوافضا و کارشناسی ارشد مدیریت اجرایی است. با وی درباره ویژگی‌های فضای کار اشتراکی برای استارتاپ‌ها در ایران و آینده این فضاهای کاری نوین به گفتگو نشسته‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
با توجه به اینکه در قبال خدماتی که به تیم‌های استارتاپی عرضه می‌شود، سهام و یا پولی دریافت نمی‌کنید، تامین مالی مرکز فناوری سامسونگ امیرکبیر به چه شکل است؟
منبع مالی این مجموعه در واقع حمایت مالی شرکت سامسونگ از مرکز فناوری سامسونگ امیرکبیر است.
آیا می‌توان گفت که مجموعه سامسونگ امیرکبیر یک شتابدهنده است؟
مرکز فناوری سامسونگ امیرکبیر مشابه یک شتابدهنده خدماتی را به تیم‌های استارتاپی ارائه می‌کند، با این تفاوت که در ازای این خدمات هیچ سهامی یا هزینه‌ای از تیم‌ها دریافت نمی‌شود. برنامه شتابدهی در این مجموعه شامل خدماتی نظیر تخصیص فضای کار اشتراکی، برگزاری کارگاه‌های آموزشی و جلسات منتورینگ است.
همچنین اعتبار مالی در مقیاس اعتبار پیش‌بذری برای تیم‌ها در نظر گرفته‌ایم که البته به صورت وجه نقد نیست. هدف اصلی ما این است که تیم‌ها ظرف مدت یک سال محصول خود را تکمیل کنند و از شبکه سرمایه‌گذران جذب سرمایه کنند. رسالت اصلی ما توسعه کارآفرینی است. بدیهی است که مدل کارکردی این مرکز منحصر به فرد است و این امر از نحوه نام‌گذاری مرکز فناوری پیداست.
دقیقا چه خدماتی به تیم‌های استارتاپی ارائه می‌دهید؟ از جزئیاتش بگویید.
در فضای کار اشتراکی ملزومات یک دفتر کار از قبیل اینترنت، تلفن و سرور داخلی را در اختیار تیم‌ها قرار می‌دهیم. ورکشاپ‌های آموزشی نیز یکی از نقاط قوت برنامه آموزشی است که به صورت رایگان برای استارتاپ‌های مستقر در مرکز برگزار می‌شود.
کارگاهایی نظیر خلق مدل کسب و کار، مهارت‌های نرم و رابط کاربری از جمله موضوعات ورکشاپ‌های آموزشی ماست. در کنار این موارد جلسات منتورینگ به صورت اختصاصی برای هر تیم برگزار می‌شود. در این جلسات مشاوران تجربه‌های تخصصی خود را با تیم‌ها به اشتراک می‌گذارند. در این جلسات چالش‌هایی نظیرمسائل حقوقی و بازاریابی مورد بررسی قرار می‌گیرد.
همچنین اعتبار مالی در مقیاس اعتبار پیش‌بذری به منظور پیشبرد اهداف تیم‌ها به آن‌ها تخصیص داده می‌شود. همانطور که پیش از این اشاره شد این اعتبار به صورت وجه نقد نیست. به طور مثال اگر تیمی نیاز به وب سرویس خاصی داشته باشد، مرکز فناوری آن را خریداری می‌کند و در اختیار تیم مربوطه قرار می‌دهد و مالکیت آن هم برای خود استارتاپ‌ها است.
|
آیا تیم‌های استارتاپی برای ورود به این مرکز فناوری، باید از فیلترهای خاصی عبور کنند یا هر تیم استارتاپی در این مجموعه مورد پذیرش قرار می‌گیرد؟
ایده‌هایی با موضوعاتی همچون آب و محیط زیست، انرژی، بهداشت و سلامت و آموزش جزو اولویت‌های مرکز فناوری است و ما تمایل داریم تیم‌هایی که در این حوزه‌ها مشغول به فعالیت هستند را پذیرش کنیم. البته تا به حال، تیم‌هایی از حوزه‌های دیگر هم مورد پذیرش قرار گرفته‌‌ا‌ند. علاوه بر این با توجه به محدودیت‌های فضا، تیم‌ها در دو مرحله گزینش می‌شوند.
در مرحله اول معیار‌هایی نظیر انسجام تیمی، انجام تحقیقات بازار و اثبات اولیه مقیاس پذیری ایده مورد نظر ماست. در مرحله دوم نیز هم بنیان‌گذاران استارتاپ‌ها طرح و ایده خود را به صورت حضوری ارائه می‌دهند و در صورت دریافت حد نصاب امتیاز در مرکز فناوری پذیرش می‌شوند.
آیا استارتاپ‌ها تنها در یک بازه زمانی خاص، می‌توانند از امکانات و خدمات این مرکز فناوری استفاده کنند؟
یک استارتاپ به طور معمول می‌تواند یک سال در مرکز ما حضور داشته باشد. در واقع دو دوره سه ماهه و یک دوره شش ماهه را باید بگذرانند. در دوره سه ماهه اول، به اعتبارسنجی ایده و طرح کسب و کار پرداخته می‌شود. در سه ماهه دوم، محصول اولیه خود را آماده میکنند. در شش ماهه آخر، تلاش میکنند تا تعداد کاربر اپلیکیشن یا وب سرویسشان را افزایش دهند و در نهایت جذب سرمایه کنند. بنابراین بعد از یک سال باید هر تیم مستقل شود.
طی دو سالی که از عمر مرکز فناوری سامسونگ امیرکبیر می‌گذرد، چه تعداد تیم وارد مجموعه شده و چه تعداد خارج شده‌اند؟
در کل 48 تیم استارتاپی وارد شده‌اند و در حال حاضر 16 تیم همچنان مستقر هستند. از این 48 تیم، تقریبا شش تیم توانسته‌اند جذب سرمایه داشته باشند و مستقل شده‌اند.
پذیرش این مساله که این مرکز امکانات و خدماتی را بدون هیچ چشمداشتی در اختیار استارتاپ‌ها قرار می‌دهد، احتمالا برای مخاطبان هم کمی عجیب به نظر می‌رسد. چه اهدافی را در این مسیر دنبال می‌کنید؟
در این مورد باید به مفهوم مسئولیت اجتماعی اشاره کنم. مسئولیت اجتماعی مجموعه وظایف و تعهداتی است که شرکت‌ها در جهت حفظ، مراقبت و کمک به جامعه‌ای که در آن فعالیت میکنند، انجام می‌دهند. مفهوم مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها فراتر از مباحث اقتصادی و مالی است. کمک به کسب و کارهای دانش بنیان در کنار توسعه فرهنگ کارآفرینی یکی از موضوعاتی است که واحد مسئولیت اجتماعی شرکت سامسونگ با همکاری دانشگاه امیرکبیر دنبال می‌کند. بدیهی است که این فعالیت‌ها زیرمجموعه مسئولیت اجتماعی تلقی می‌شود و در نتیجه، هدف درآمدزایی نیست.
به طور کلی، وضعیت فضاهای کار اشتراکی در ایران را چطور ارزیابی می‌کنید؟
این نیاز همواره احساس می‌شود که فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها در محیط‌هایی مثل مراکز فناوری قرار بگیرند و مفاهیم کارآفرینی را به خوبی در کنار یکدیگر درک کنند. همانطور که می‌دانیم این زیست-بوم نوپاست و هنوز در حوزه ترویج فرهنگ کارآفرینی نیازمند فعالیت‌های بیشتری هستیم. در فضای کار اشتراکی تیم‌های مختلف کنار هم قرار می‌گیرند و همافزایی بین افراد تیم‌ها به وجود می‌آید که در طولانی مدت اثرات مثبت به مراتب بیشتری از آموزش‌های صرف خواهد داشت.
دلیل اصلی این امر این است که افراد تجارب ارزشمندی را با هم در حوزه‌های مختلف به اشتراک می‌گذارند. در چنین شرایطی، مدیریت دانش ایجاد شده بین تیم‌ها می‌تواند راه‌گشای چالش‌های کسب و کارهای نوپا باشد.
البته مستقر شدن در فضای کار اشتراکی به تنهایی نمی‌تواند ارزشی برای تیم‌ها خلق کند. در صورتی که چند تیم در سطح‌های متفاوت در کنار هم قرار بگیرند، همافزایی بیشتر می‌شود و حضور در این شرایط می‌تواند ارزش آفرین باشد. هنر مدیران فضای کار اشتراکی در این است که تیم‌ها مثل قطعات یک پازل در کنار یکدیگر قرار بگیرند و مکمل هم باشند. ما همواره تلاش کرده‌ایم که مدیریت دانش و تجربه همراه با همدلی بین تیم‌ها شکل بگیرد.
|
وضعیت فضای کار اشتراکی در دنیا به چه صورت است؟
روند توسعه فضاهای کار اشتراکی در دنیا رو به رشد است. اصالت و اهداف توسعه این فضاها نیز مبتنی بر زیست بوم هر کشور است. بررسی و دنبال کردن وضعیت فضای کار اشتراکی در دنیا قطعا موثر است،اما ما معتقدیم بدون در نظر گرفتن مقتضیات کسب و کارها در کشور، کارکرد فضای کار اشتراکی بهینه نخواهد بود.
به همین خاطر سعی ما بر این است که درک مناسب‌تری از دلیل تشکیل هر فضای کار اشتراکی در دنیا داشته باشیم و بنا به نیازهای حال حاضر زیست بوم کارآفرینی، خدماتی را در فضای کار اشتراکی به تیم‌های مرکز فناوری ارائه کنیم.
چه خلاهایی را در اکوسیستم استارتاپی ایران و فضاهای کار اشتراکی در کشور احساس می‌کنید؟
یکی از خلاءها و یا آفت‌های این اکوسیستم این است که افرادی معدود این فضا را تبدیل به یک فضای ناشناخته میکنند و به خود اجازه می‌دهند برداشتی غیر واقعی از آن صورت بگیرد. به طور مثال این اکوسیستم به تنهایی نجات‌بخش ضعف کسب و کارهای رایج نیست و چالش اشتغال تنها با این فضا حل نمی‌شود. فراموش نکنیم که این زیست بوم متاثر از اقتصاد کلان است. برای مثال در حال حاضر بدیهی است که سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر با روند کندتری صورت گیرد. همچنین خلا مرجعی کامل و قابل استناد برای جمع آوری داده‌های تخصصی و صحت سنجی شده کسب و کارها در این اکوسیستم هنوز حس می‌شود.
تمایل شرکت‌های سرمایه‌گذاری به ویژه VC ها به این فضاهای کار اشتراکی چگونه است؟
نماینده‌های شرکت‌های سرمایه‌گذاری و VC ها به راحتی می‌توانند با تیم‌های استارتاپی در این فضاها تعامل کنند. اگر چه توسعه شبکه سرمایه‌گذاران یکی از خدمات شتابدهنده‌ها به شمار می‌آید، اما بسیاری از فضاهای کار اشتراکی با برگزاری رویداد‌های مختلف این فرصت را برای نمایندگان شرکت‌های سرمایه گذاری به وجود می‌آورند که با نحوه فعالیت های استارتاپ‌ها آشنا شوند و تیم‌ها نیز فرصت مناسبی برای جذب سرمایه دارند. مرکز فناوری سامسونگ امیرکبیر نیز در طول مدت فعالیت خود رویدادهایی تحت عنوان «دمو دی» برگزار کرده است و برخی از تیم‌های این مرکز تواسته‌اند در این رویدادها جذب سرمایه کنند.
آینده فضاهای کار اشتراکی در ایران را چطور می‌بینید؟
توسعه فضاهای کار اشتراکی تابعی از رونق کسب و کارهای نوپا و ترویج فرهنگ کار آفرینی است. بدیهی است که بهبود بستر اقتصادی باعث رونق و توسعه این فضاها خواهد شد و چه بسا در شرایطی مطلوب‌تر بسیاری از سرمایه‌گذاران تمایل بیشتری برای توسعه این زیرساخت‌ها داشته باشند.
Muchas gracias. ?Como puedo iniciar sesion?