طلوع بازار آنلاین آثار هنری
برخلاف آلبوم‌های موسیقی، کتاب و دیگر محصولاتی که خریدوفروش آنلاین آن‌ها، روتین میلیون‌ها نفر است، هنرهای زیبا در برابر تأثیرات نافذ تجارت الکترونیک به‌شدت مقاوم بوده و به همین دلیل سال‌هاست که بازار آنلاین این حوزه، توسعه زیادی پیدا نکرده است. کافی است که نگاهی به حجم معاملات آثار هنری یک دهه گذشته داشته باشیم تا ببینیم خریدوفروش آنلاین، به هیچ‌وجه قابل مقایسه با گالری‌های حراج و مزایده یا حتی خرده‌فروشی‌های فیزیکی نیست. با این‌حال به عقیده برخی از کارشناسان، این آمار و ارقام کمی گمراه‌کننده‌اند و نشان از عدم آنالیز بازار هنری روز دارند. علاقه به خرید آنلاین آثار هنری در طول چند سال اخیر به‌شدت افزایش یافته و صرف‌نظر از داده‌های دهه پیش، متوسط نرخ فروش سه سال اخیر، یک رقم قابل‌توجه است.
در حال حاضر، هنوز به نظر می‌رسد که تجارت الکترونیک قادر نیست بازار آثار هنری را به همان مقیاسی متحول کند که رکوردهای موسیقی و خرده‌فروشی کتاب را به فاز دیگری وارد کرده است. نقاشی‌ها و مجسمه‌های آنتیک، گران‌قیمت‌تر و لوکس‌تر از این هستند که به‌سادگی کتاب‌های چاپی در اینترنت به فروش برسند. اما اشتباه نکنید. بازار آنلاین به‌طور حتم قواعد بازی هنرهای زیبا را تغییر خواهد داد و بهتر است خودتان را با تمام جوانب و ویژگی‌های آن آشنا کنید.
مطالعات متعددی نشان می‌دهند که اقبال عمومی به خرید آنلاین آثار هنری رو به افزایش است و آمار نیز تائید کننده این واقعیت است که مردم از سفارش آنلاین آثار موردنظر خود، رضایت خاطر بیشتری به دست می‌آورند.
چرا بازار آنلاین آثار هنری رو به توسعه است؟
طلوع بازار آنلاین آثار هنری، به واقعیت ساده‌ای اشاره دارد: اینترنت و دنیای وب دیگر پدیده‌های جدیدی محسوب نمی‌شوند و بخش استانداردی از زندگی ما هستند. ما به نقطه‌ای رسیده‌ایم که دیگر مردم با دنیای آنلاین کاملاً راحت‌اند، با سازوکار آن آشنا هستند و تقریباً همه افراد می‌توانند بخشی از آن باشند. به‌تبع، هر چه مردم بیشتر و بیشتر ایده خرید آنلاین را بپذیرند، فروشگاه‌های هنری نیز از این روند سود بیشتری می‌برند.
یکی دیگر از علل توسعه بازار آثار هنری، این است که سرمایه‌گذاران، سرمایه هنگفتی را به حراجی‌های آنلاین؛ نظیر Paddle8، آرت اسپیس، آرت‌بیندر، ساچی آرت، Lofty و آکشنیتا تزریق می‌کنند. این در حالی است که غول‌های تکنولوژی مانند آمازون، کریستیز، ساتبیز و eBay نیز توجه (و پول) زیادی را معطوف به مزایده‌های هنری آنلاین کرده‌اند. مطالعاتی که توسط مؤسسات مذکور صورت گرفته؛ نشان می‌دهد که یکی از دلایل علاقه مشتریان به بازارگاه آنلاین، گزینه ثابت بودن قیمت‌ها است که آنان را از فروافتادن به چاه حراجی‌ها نجات می‌دهد.
هنر همیشه راهی برای همگام ماندن با زمان پیدا می‌کند و هیچ شاهدی مبنی بر اینکه دنیای اینترنت، به بازار هنر آسیب می‌رساند و مشتریان را متضرر می‌کند، وجود ندارد.
جریان طبیعی بازار هنر
به لحاظ تاریخی، نحوه فروش آثار هنری نقش تعیین‌کننده‌ای در توسعه بازار هنر ایفا می‌کند. طی قرن 19 میلادی، این سالن‌ها بودند که بازار هنر را بسط داده و به اوج رساندند. در قرن 20، گالری‌های تجاری اصول فروش را به‌طور کامل دگرگون کردند. امروزه نیز پتانسیل‌های اینترنت فاکتور اصلی رشد بازار هنر محسوب می‌شوند. بنابراین، لااقل از لحاظ مفهومی، توسعه آنلاین فاز غیر نرمالی نیست. هنر همیشه راهی برای همگام ماندن با زمان پیدا می‌کند و هیچ شاهدی مبنی بر اینکه دنیای اینترنت، به بازار هنر آسیب می‌رساند و مشتریان را متضرر می‌کند، وجود ندارد.
مزایای فروش آنلاین آثار هنری
مهم‌ترین مزیت خرید آنلاین اقلام هنری، که همان دلیل اصلی استقبال مردم از این متد جدید نیز هست، این است که آن‌ها را از قید فضای تجملاتی دنیای هنر می‌رهاند. جو غالب گالری‌ها و خانه‌های حراجی بزرگ، برای بسیاری از مردم مرعوب‌کننده است و خرید آنلاین، راهی برای دور زدن این دنیای لوکس و لذت بردن از تعاملات و تبادلات بیشتر است. مشتری بازار آنلاین نه‌تنها فشار متصدیان موزه‌ها و گالری‌ها را روی خود احساس نمی‌کند، بلکه گزینه‌های بیشتری برای بررسی اطلاعات آثار هنری در اختیار دارد و می‌تواند تصمیم‌گیری آرام و معقولی داشته باشد.
یکی از رایج‌ترین مباحثی که در مجامع هنری مطرح می‌شود، پیش‌بینی آینده بازار آنلاین آثار هنری است. برخی معتقدند که این بازار هرگز به سطح مزایده‌های سنتی نخواهد رسید، درحالی‌که برخی دیگر از کارشناسان آن را نمود دنیای آتی هنر می‌دانند.
انواع آثار هنری موجود در بازارهای آنلاین
بازار هنر استاندارد که توسط سازمان‌هایی نظیر کریستیز و ساتبیز رهبری می‌شود، معمولاً روی قطعات هنری گران‌قیمتی نظیر آثار گرهارد ریشتر، اندی وارهول، ژان میشل باسکیت و کریستوفر وول متمرکزشده است. در واقع آثاری که بیش از یک‌میلیون یورو قیمت‌گذاری شده‌اند، 50 درصد از ارزش کل بازار استاندارد هنر را شکل می‌دهند، درحالی‌که کمتر از 5 درصد از تراکنش‌های واقعی به این گروه تعلق دارند. بازار آنلاین به شما فرصت می‌دهد از قیود و رسوم سنتی رها شوید و آثار هنری را از زوایای دیگری به‌جز قیمت آن‌ها، ارزیابی کنید. بازار آنلاین عمدتاً محل عرضه آثاری است که از قیمت‌های پایین‌تری برخوردارند (بین هزار تا پنجاه‌هزار دلار) و اقلام پرینت شده باکیفیت نسخه محدود را نیز شامل می‌شوند.
اگر بازار آنلاین آثار هنری با سرعت فعلی به رشد و توسعه خود ادامه دهد، باید منتظر شیفت‌های شگفت‌انگیزی در این صنعت باشیم.
آینده‌ی بازار آنلاین هنر
یکی از رایج‌ترین مباحثی که در مجامع هنری مطرح می‌شود، پیش‌بینی آینده بازار آنلاین آثار هنری است. برخی معتقدند که این بازار هرگز به سطح مزایده‌های سنتی نخواهد رسید، درحالی‌که برخی دیگر از کارشناسان آن را نمود دنیای آتی هنر می‌دانند. درواقع شواهد موجود از هر دو ایده پشتیبانی می‌کند. مهم‌ترین مانعی که بر سر راه بازار حراج آنلاین وجود دارد، طبیعت و ماهیت سبک فروش آن است که به خریداران اجازه نمی‌دهد آثار موردنظر خود را به‌طور فیزیکی چک کنند. به همین دلیل هم عده‌ای از متخصصان بر این باورند که مزایده‌های هنری آنلاین هرگز جایگزین روش‌های سنتی نمی‌شوند و صرفاً در حد یک گزینه مکمل باقی می‌مانند.
از طرف دیگر، آمار حاصله از تحقیقات بازار، این ایده اولیه را که بازار آنلاین همیشه زیر سایه همتای سنتی خود خواهد بود، رد می‌کند. مطالعات متعددی نشان می‌دهند که اقبال عمومی به خرید آنلاین آثار هنری رو به افزایش است و آمار نیز تائید کننده این واقعیت است که مردم از سفارش آنلاین آثار موردنظر خود، رضایت خاطر بیشتری به دست می‌آورند. اگر بازار آنلاین آثار هنری با سرعت فعلی به رشد و توسعه خود ادامه دهد، باید منتظر شیفت‌های شگفت‌انگیزی در این صنعت باشیم. درهرصورت، همه ما در لحظه حال زندگی می‌کنیم و ازآنجاکه خرید آثار هنری از طریق اینترنت یک گزینه محبوب محسوب می‌شود، مالکین گالری‌ها و موزه‌داران باید اصول و ویژگی‌های این بازار منحصربه‌فرد را به‌خوبی بشناسند. فروش آنلاین، فرصت‌های جدید و جالبی را پیش روی خریداران و فروشندگان آثار هنری قرار می‌دهد و بهتر است فعالین این حوزه به‌دور از هرگونه تعصبی، واقعیت را بپذیرند و شانس خود را امتحان کنند.
ترجمه: عماد عزتی