چگونه فناوری بلاکچین می‌تواند سرمایه‌گذاری مالی را تغییر دهد؟
در پنل «سرنوشت تکنولوژیک و سرمایه‌گذاری در بیتکوین» مطرح شد
همایش هاوینگ بیتکوین، سه‌شنبه ۲۳ اردیبهشت با حضور فعالان حوزه رمزارزها و فناوری به مناسبت سومین بار نصف شدن پاداش استخراج بیتکوین، هم‌زمان با دیگر نقاط جهان، به صورت آنلاین در ایران از شبکه‌های اجتماعی یوتوب، آپارات، توییتر برگزار شد.
در یکی از پنل‌های این همایش، محمدعلی مداح علی، مدیرعامل آزمایشگاه بلاکچین دانشگاه شریف، حمزه قطبی‌نژاد، مدیرعامل شرکت توسعه کارآفرینی بهمن و هادی نعمتی، مدیر توسعه تجاری شرکت فیکاس و تحلیلگر کوانت بازار کریپتو با مدیریت امیر عباس امامی، مدیر اجرایی استارت‌آپ کارچین درباره سرنوشت تکنولوژیک و سرمایه‌گذاری در بیتکوین به بحث نشستند.
در این پنل درباره ارزش بیتکوین و حفظ آن به عنوان نسل اول کریپتوکارنسی‌ها که شاید ویژیگی‌های نسل جدید را نداشته باشد اما ارزش آن همیشه حفظ خواهد شد، بحث شد. همچنین اعضای پنل معتقد بودند که بلاکچین علم انقلابی اما نوظهور در جهان است که در حال فراگیر شدن در کشورهای مختلف است و ایران عقب ماندگی زیادی دارد و در دانشگاه‌های ایران، دانشجوهای با استعدادی زیادی هستند که پتانسیل خوبی برای یادگیری دانش نوظهور بلاکچین و به کارگیری آن در حل مسئله‌ها دارند که در حال حاضر نادیده گرفته می‌شوند که دولت و دانشگاه‌ها باید خود را با این تغییرات همگام کنند تا بتوانند عقب ماندگی‌ها را جبران کند.
مداح علی مفهوم بلاکچین، بیتکوین و ارتباط این دوباهم را به شکل ساده توضیح داد: «مفهموم بلاکچین را با یک مثال توضیح می‌دهم، در عملیات بانکی، شما کارهای مالی خود مانند واریز، انتقال پول را از طریق بانک‌ها انجام می‌دهید. به این صورت که در سیستم بانکی، یک دفتر کل وجود دارد که همه این تراکنش‌ها در آن ثبت و نگهداری می‌شود و زمانی که مشکلی در تراکنش به وجود بیاید پرینتی از اطلاعت موردنظر به کاربر داده می‌شود که از حافظه دفترکل گرفته شده است. درواقع در این رویکرد سه عامل با هم درگیر هستند، تراکنش و دفترکل و کاربرانی که این تراکنش را انجام می‌دهند. حال در علم بلاکچین بانک به صورت فیزیکی حذف می‌شود و همه این اقدامات به شکل دیگر صورت می‌گیرد. دفترکل در این علم، به صورت صفحات و بلاک‌هایی است که هر 10 دقیقه یکی از آن بلاک‌ها تولید می‌شود. این صفحات و بلاک‌ها توسط ماینرهایی که داوطلب شده‌اند، تولید می‌شود. در هر یک از این صفحات تراکنش‌های که توسط کاربر انجام می‌شود ثبت و رمزنگاری می‌شود. ماینرها در رقابت با هم تلاش می‌کنند که هر کدام از این صفحه‌ها را به طرز درست و صحیح در ده دقیقه تولید کنند. اگر هر کدام از آن‌ها در این مسابقه ریاضی که مبتنی بر کریپتوگرافی‌ها است برنده شوند، به ازای هر کدام یک جایزه می‌گیرد که تا قبل از هاوینگ 12.5 بیتکوین بود و امروز 6.25 است. در واقع تا قبل از بلاکچین لازم بود که به یک مرکز متمرکز مانند بانک برای تراکنش‌های مالی، املاکی برای تراکنش‌های خرید و فروش و سازمان ثبت و احوال اعتماد کنیم وبا مفهوم اعتماد غیرمتمرکز آشنا نبودیم اما در حال حاضر می‌دانیم که به مرکز غیرمتمرکز می‌توان اعتماد بیشتری کرد و درصد خطا پایین‌تر و میزان شفافیت بیشتر است. از سوی دیگر بیتکوین و به مراتب فراگیر شدن آن باعث شد تا بلاکچین شناخته شود. کاری که بیتکوین برای آشنایی مردم دنیا با بلاکچین کرد مانند کاری است که برادران وایت انجام دادند. آن‌ها هواپیما پیشرفته اختراع نکردند اما آن‌ها به ما آموختند که می‌توان پرواز کرد. مطالعه بیتکوین در ابتدا سخت به نظر می‌رسد اما در ادامه شیرین خواهد شد، این نسل اول رمز ارز دریچه تازه‌ای را باز کرد تا همه به ساده‌ترین شکل ممکن با یک سیستم به هم متصل باشند و پس از 12 سال هنوز بهترین رمز ارز شناخته می‌شود.»
مصاحبه آی‌چیزها با محمد علی مداح علی: می‌خواهیم اوبر غیرمتمرکز راه بیندازیم!
او در ادامه با اشاره به پیشرفت ایران در حوزه بلاکچین و استفاده این ابزار گفت: «ایران در وضعیت سرمایه خام استعداد و بالقوه در وضعیت خوبی به سر می‌برد. دانشگاه‌ها پر از دانشجوهای با استعداد است که علاقمند به علم هستند اما نکته حائز اهمیت این است که در سرمایه خام بالفعل بسیار عقب است. یعنی نیرویی که به صورت تخصصی آموزش دیده شود و قابل اعتماد باشد بسیار کم است. از سوی دیگر نیروی شاخص و افراد حرفه‌ای هم در حوزه بلاکچین ایران بسیار کم است. درواقع در هر دو زمینه ما عقب هستیم. برای مثال یکی از مسائل مهم در بلاکچین حریم شخصی است که به رمزنگاری مربوط می‌شود، امای نیروی متخصصی که این علم را بشناسد و بتواند این مشکل را حل کند بسیار کم است.»
او با اشاره به اقداماتی که در دانشگاه شریف و آزمایشگاه بلاکچین شریف انجام شده است، گفت: «در مقطع فوق لیسانس و دکترا، آموزش بلاکچین در زمینه فنی ارائه می‌شود. حدود 70 تا 80 نفر برای این کلاس‌ها ثبت‌نام می‌کنند و حداقل 100 نفر کلاس و آموزش‌ها را دنبال می‌کنند. این نشان می‌دهد که علاقه وجود دارد اما نمیتوان با یک دانشگاه و کلاس این علاقه را پرورش داد باید دانشگاه‌های دیگر هم همکاری کنند. همایش‌های تخصصی برگزار شود تا همه افراد بتوانند دانش خود را در این زمینه با هم به اشتراک بگذارند و نیازهایی که در این حوزه احساس می‌شود را با استفاده از این تکنولوژی حل کرد. درواقع پتانسیل وجود دارد اما تولید علمی انجام نمی‌شود.»
بیشتر بخوانید: اگر به بلاکچین توجه نکنیم، یا منقرض می‌شویم یا بَرده
نعمتی در پاسخ به این سوال که تفاوت بیتکوین به عنوان نسل اول رمزارزها با بقیه ارزهای دیجیتال که به دنبال آن وارد بازار شدند چیست، گفت: «بیتکوین به عنوان اولین رمز ارز، حکم طلا را در این بازار دارد که که نسل‌های جدید رمزارزها هم نمی‌توانند به جایگاه آن لطمه وارد کنند، همان‌طور که طلا در دنیای سرمایه‌گذاری امروز هنوز اعتبار دارد. شاید در لایه یک بیتکوین نمیتوان قرار داد هوشمند نوشت. اما مزیت سیستم غیمتمرکز مانند بیتکوین این است که هر کسی از هر جایی روی لایه‌های مختلف آن می‌تواند کار کند. در واقع رقابت روی اجماع و سرعت تراکنش بهتر و ساختن اپلیکیشن‌های کاربردی‌تر است.»
او در ادامه با اشاره به قابلیت‌های رمزارزهای جدید گفت: «افراد فعال در این حوزه سعی می‌کنند تا با استفاده از دانش بلاکچین و اضافه کردن قابلیت‌های جدید و خلاقانه، رمزارزهای جدیدی را تولید کنند که شاید آن‌ها را نسبت به بیتکوین برتر نشان دهند اما بیتکوین یک قابلیت ذاتی به نام امنیت دارد که همیشه آن را زنده و برتر نگه می‌دارد. به این معنی که امنیت آن دفترکل را تامین می‌کند.» او در ادامه با مطرح کردن دو سوال و پاسخ به آن‌ها به موضوع زیرساخت در بلاکچین پرداخت. او گفت: «سوال این جاست که برای اعتماد و غیرمتمرکز کردن اعتماد برای برنامه نویسی گسترش زیرساخت می‌توان از آن استفاده کرد؟ با توجه به قدرت پردازش نودها چه کارهای دیگر می‌توان انجام داد؟ آیا می‌توان یه عنوان یک زیرساخت برای استفاده از بلاکچین در ارائه خدمات استفاده کرد؟
وقتی صحبت از اعتماد می‌شود، کلمه کلیدی دیگری به عنوان اجماع باید در نظر گرفته شود. زمانی که می‌خواهیم به صورت غیرمتمرکز اعتماد ایجاد کنیمف نیاز به کشف الگوریتم‌های اجماع جدید است. هر چقدر الگوریتم‌های ما تغییر پذیرتر و بروزتر باشند و نسبت به نیازها انعطاف بیشتری داشته باشند، امکان اضافه کردن امکانات پیشرفته بیشتری را در خود خواهند داشت.»
او در ادامه Proof of work «اثبات کارکرد» را توضیح داد: «به زبان ساده در دفاتر کل توزیع شده بیتکوین برای مرتب کردن تراکنش‌ها و ممانعت از تناقض، یک مسئله ریاضی مطرح می‌شود که حل کردنش سخت است اما پس از حل مسئله تأیید درست بودن راه حل آسان است که به این سازوکار، «اثبات کارکرد» Proof of work می‌گویند.
ما باید مکانیزم‌های اجماعی که در بقای قدرت پردازش درجهت امن نگه داشتن شبکه نیاز داریم را فراهم کنیم که این می‌تواند قدرت مالی باشد یا به صورت دموکراتیک‌تر توسط قدرت شبکه انجام شود. قدرت پردازشی که در Proof of work اتفاق می‌افتد امنیت شبکه یا قلب تپنده شبکه است که سبب اعتماد سازی می‌شود.»
نعمتی با اشاره به رشد بازار بلاکچین گفت: «این بازار در حال رشد است و حجم معاملات افزایش یافته، اگر پیش‌تر 10 صرافی برتر در جهان وجود داشت در حال حاضر بیش از 4هزار صرافی برای ارائه خدمات وجود دارد. فناوری بلاکچیم مانند یک دریا است که هنوز ما به ساحل آن هم نرسیدیم، باید در پروژه‌ها عمیق‌تر شویم. در پروژه ها نیاز به ساختن چرخ نیست، در واقع مزیت و زیبایی این فناوری این است که از هر بخش آن می‌توان شروع کرد و ایده خود را روی آن پیاده کنی و ارزش جدید خلق کنید.
بیشتر بخوانید: تغییر ۱۸هزار میلیارد دلاری اقتصاد جهان با بلاکچین
قطبی نژاد درباره فرصت‌هایی که بلاکچین در فضای سرمایه‌گذاری و ایجاد کسب‌وکارهای جدید صحبت کرد و گفت: «بلاکچین یک ابزار یا فناوری است که تراکنش و اطلاعات را به صورت غیرمتمرکز و شفاف‌تر و بدون واسطه منتقل می‌کند که باعث تحول در حوزه‌های مختلف شده است. اما بلاکچین به استارتاپ‌ها برای جذب سرمایه کمک بزرگی می‌کند به این صورت که آن‌ها می‌توانند برای اجرای ایده خود از عموم مردم جذب سرمایه کنند. برای مثال پلتفرم بلاکچینی کیک‌استارتر« Kickstarter» که به استارتاپ‌ها کمک می‌کند تا بدون واسطه و از عموم مردم جذب سرمایه کند.»
او در ادامه افزود: «شفافیت مالی که توسط تکنولوژی بلاکچین ایجاد می‌شود به سرمایه‌گذاران یا هر ذی‌نفع در حوزه نوآوری کمک می‌کند تا با اطلاعات بهتر سرمایه‌گذاری کنند. این فناوری فرصت‌های زیادی را در اختیار سرمایه‌گذاران قرار داده است و باعث ایجاد امکانات جدیدی شده که منجر به ممکن شدن اتفاقاتی می‌شود که پیش از این غیرممکن بود. برای مثال رمزارزها، پول یا ارزی که بدون نیاز به واسطه و یک مرکزیت مانند بانک مرکزی منتشر می‌شود که ابزاری برای مبادلات و ذخیره‌سازی ارزش است که مردم به آن اعتماد دارند. همه این اتفاقات توسط بلاکچین ممکن شده است.»
او در ادامه با اشاره به ریسک سرمایه‌گذاران برای ورود به حوزه بلاکچین توضیح داد: «بلاکچین یک فناوری نوظهور و نو است که ایران مانند سایر کشورها در حال آشنا شدن با آن است. شاید نسبت به کشورهای دیگر تا حدی برای کار کردن با این فناوری عقب مانده باشیم. دلیل آن هم این است که نه تنها سرمایه‌گذاران، بلکه کارآفرینانی که علم بلاکچین و نحوه استفاده از آن را بشناسند بسیار کم هستند و باید با آموزش این علم در مراکز آموزشی و دانشگاه‌ها این عقب ماندگی را جبران کنیم تا بتوان در آینده نزدیک شاهد خلق ارزش جدید توسط نسل جدید و علاقه سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری در این حوزه باشیم. بلاکچین یک فناوری انقلابی است و مزیت آن این است که هنوز حجم وسیعی از آن کشف نشده است و ایران می‌تواند با خلق ایده‌های نوآورانه مبتنی بر بلاکچین در دنیا مطرح شود. همچنین سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری در این حوزه بهتر است که در مراحل بذری سرمایه‌گذاری کنند. همچنین بیشترین سرمایه‌گذاری باید در دانشگاه‌ها انجام شود.»