در شرایط بحرانی کسب‌وکارها دغدغه مسائل حقوقی ندارند
گپی کوتاه با احسان موسوی، بنیانگذار آپلا
حوزه حقوق و تجارت به‌ویژه در زمینه تجارت الکترونیک و ارائه خدمات حقوقی مخصوص شرکت‌ها و استارتاپ‌های حوزه آی‌تی دنیای وب‌سایت آپلا را تشکیل می‌دهد. تنظیم قراردادها یکی از حوزه‌های فعالیت وب‌سایت آپلاست. بانکی از قراردادها که به مشتری این امکان را می‌دهد برحسب نیاز قراردادی را انتخاب و تهیه کند؛ قراردادهایی با بهره‌مندی از مشاوره‌های حقوقی. احسان موسوی 22ساله، دانش‌آموخته مهندسی کامپیوتر، مدیر توسعه تجاری و بنیانگذار مجموعه حقوقی این وب‌سایت است. آپلا با تیمی چهار نفره خدمات ارائه می‌دهد، البته دو وکیل و تیم مشاوره حقوقی تخصصی این وب‌سایت را حمایت می‌کنند
ایده آپلا چگونه شکل گرفت؟
سال 93 کارم را با استارتاپی در حوزه فرهنگ شروع کردم؛ کاری که مشکلات حقوقی آن را تعطیل کرد. مشاوره با محسن خانی جرقه تولد آپلا را زد. بعد از آن، بازار را مطالعه کردیم و تحقیقات مربوط به کاربر را انجام دادیم و به این نتیجه رسیدیم این ایده می‌تواند در اکوسیستم مطرح شود و بازار هم به چنین ایده‌ای نیاز دارد، بنابراین آپلا، فروردین 97 استارت خورد.
کسب‌وکار شما چه خدماتی ارائه می‌کند؟
اگر کسی صاحب یک شرکت و کسب‌وکاری باشد با آپلا دیگر دغدغه حقوقی نخواهید داشت، چراکه ما صفر تا صد مسائل حقوقی شرکت را پوشش می‌دهیم و به‌عنوان مشاور حقوقی،همراه مشتری هستیم، بنابراین هرجا مشتری نیاز به قرارداد داشته باشد، می‌تواند با مراجعه به وب‌سایت ما قرارداد موردنظر خود را تهیه کند. اگر آن قرارداد در لیست نبود در سایت درخواست دهد که وکلای ما، قرارداد را تنظیم و تهیه می‌کنند و اگر نیاز به مشاوره حقوقی داشته باشد، می‌تواند از مشاوره‌های آپلا استفاده کند. همچنین ما قوانین مربوط به وب‌سایت که باید قالب حقوقی داشته باشد، تنظیم می‌کنیم؛ یک سند حقوقی برای صفحه قوانین وب‌سایت و حریم خصوصی کاربران.
تیم حقوقی‌تان که قراردادها را تنظیم و مشاوره می‌دهند، چند نفر هستند؟
تیم حقوقی ما سه نفرند، دو وکیل که یکی از آن‌ها در حقوق تجارت الکترونیک و یکی هم حقوق بین‌الملل و داخلی تخصص دارند و یک کارشناس حقوقی.
آپلا در جذب سرمایه‌گذار چطور عمل کرده است؟ و در جذب کاربر چطور ظاهر شده است؟
هنوز سرمایه‌گذاری جذب نکردیم. بله، فعلا به نقطه سربه‌سری رسیدیم، اما اگر بخواهیم در آینده کارمان را توسعه دهیم، این تعادل به‌هم می‌خورد. آپلا با شرکت‌ها و ارگان‌های مختلفی همکاری دارد. تا به امروز به بیش از 100 شرکت سرویس ارائه دادیم. به‌عنوان مثال، شرکت‌هایی مثل راه‌چت و طرفداری. در حال حاضر مشاوره حقوقی انجمن صنفی کسبوکارهای اینترنتی تهران و جشنواره وب و موبایل امسال و سال گذشته بودیم.
از رقبا بگویید.
شبیه‌ترین رقیب، وینداد است که خدمات نسبتا مشابه آپلا ارائه می‌کند. بازار حقوق به‌ویژه لگال‌تک، بازار پیچیده‌ای است و خیلی نمی‌توان برای آن مزیت رقابتی تعریف کرد. طبیعتا برای آینده برنامه‌هایی داریم که بازارمان را توسعه دهیم. در حال حاضر تمرکزمان بیشتر روی استراتژیست مارکتینگ است.
بیزینس‌مدل شما به چه صورت است؟
B2B هستیم. مشترهای ما شرکت‌ها هستند، اما گاهی افرادی که قصد دارند با شرکت‌ها قرارداد ببندند برای مشاوره و تنظیم قرارداد به ما مراجعه می‌کنند.
قطعی اینترنت در آن برهه زمانی چه تاثیری روی کسب‌وکار شما داشت؟
کسب‌وکار ما به‌شدت آسیب دید و خیلی از کاربرانمان را از دست دادیم، چراکه بخش عمده مشتری‌های ما از طریق سرج گوگل یا شبکه‌های اجتماعی بودند و در یآن برهه زمانی به بخش بزرگی از مشتری‌های خود دسترسی نداشتیم. اما تاثیر غیرمستقیم قطعی اینترنت روی کسب‌وکار ما این بود که بسیاری از کسب‌وکارها تنها دغدغه‌شان این بود که سروری داشته و فقط آنلاین باشند.که به‌طور کل مسائل حقوقی را فراموش کرده بودند. یعنی مسائل حقوقی در اولویت نبود.
برای بازگرداندن کاربران خود چه راهکاری را در پیش گرفتید؟
خیلی سخت توانستیم تعدادی از آن‌ها را بازگردانیم، اما هنوز به حالت اولیه‌مان برنگشتیم. یکی از کارهایی که انجام دادیم این بود که بعد از اینکه اینترنت وصل شد از طریق پیجی که در اینستاگرام داشتیم و یک کامیونتی تشکیل داده بودیم، توانستیم دوباره خیلی از کاربران را نسبت به شرایط خودمان آگاه کنیم. همچنین با تولیدمحتوا آرام‌آرام کاربران را جذب کردیم.
نظر شما در مورد ادغام چیست، آیا به این راهکار فکر کرده‌اید؟
ادغام یک نوع استراتژی است که می‌تواند گاهی مفید و گاهی تاثیر بدی داشته باشد، بستگی به شرایط کسب‌وکارها دارد. ما فعلا در این مورد هیچ تصمیمی نداریم.
با توجه به اینکه در سال98، اتفاقاتی رخ داد که فضای ناامیدی را در اکوسیستم به‌وجود آورد، چشم‌انداز شما از اوضاع کسبوکارهای آنلاین در سال99 چیست؟
به عقیده من، خیلی مبهم است. تا به امروز کسبوکارهای آنلاین خیلی سختی کشیده‌اند و هر سال وضعیت سخت‌تر هم می‌شود. به‌قولی ما محکومیم که امیدوار باشیم و باید با امید پیش برویم.
کسب‌وکارهایی که در سایر شهرها فعالیت می‌کنند با چه چالش‌هایی مواجه هستند؟
یکی از سختی‌هایی که استارتاپ‌های شهرستانی با آن مواجه هستند، بحث بازار است، چراکه بخش بزرگی از بازار کسبوکارهای مختلف در تهران است. مجموعه آپلا این مشکل را به این صورت حل کرده که تیم حقوقی در تهران مستقر است و من و تیم فنی در مشهد هستیم. این راهکار تا حدودی مشکل ما را حل کرده و ما هم توانستیم سهم خودمان را از این بازار بگیریم. بخش دوم این چالش هم برمی‌گردد به بحث ارتباط با شرکت‌های سرمایه‌گذاری و شتابد‌هی، درست است که این شرکت‌ها در مشهد هم وجود دارند، اما پتانسیل و توانایی شرکت‌های تهرانی بیشتر است.
آپلا با چه چالش‌هایی روبه‌روست؟
از آنجا که بخش عمده خدمات ما به‌صورت آنلاین و تیم حقوقی‌مان در تهران مستقر است، با چالش خاصی مواجه نیستیم. شاید یکی از چالش‌های ما که البته خودمان پذیرفته‌ایم، بحث جدایی تیم‌مان است؛ بخشی از تیم در تهران و یک بخش هم در مشهد مستقر هستند. این موضوع کار ریموتی‌کردن را مشکل می‌کند، اما هر طور شده سعی کردیم کار را هندل کنیم و جلو ببریم.
چشم‌انداز آپلا چیست؟
برنامه ما برای آینده کل فضای حقوق و تجارت است. فعلا از حقوق تجارت الکترونیک و اکوسیستم آی‌تی‌اس شروع کردیم، اما کم‌کم به‌شکل پلتفرم در خواهیم آمد و فضای حقوق تجارت را گسترش خواهیم داد.
به نظر شما برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی مثل الکامپ برای استارتاپ‌ها دستاوردی دارد؟
ما سال گذشته در الکامپ تهران شرکت کردیم و چون مشتری‌های ما تخصصی هستند، اکثر بازدیدکنندگان عام بودند، در نتیجه برای ما دستاوردی نداشت. اما امسال در الکامپ مشهد شرکت نکردیم. تعداد بازدیدکنندگان تخصصی این نمایشگاه (الکامپ مشهد) نسبت به انتظاری که وجود داشت، خیلی کم بود. شاید برای کسب‌وکارهایی که مشتری‌های عام‌تری دارند، الکامپ تهران فضای خوبی برای آن‌ها باشد.