فیلیمو: برنده سال 99 اکوسیستم استارتاپی؟

خوشحال‌ترین کسب‌وکارهای آنلاین سال 99، وی‌او‌دی‌ها بودند. چرا و چگونه این اتفاق افتاد؟

خیلی‌ها در دنیای فناوری سال 2020 را سال نتفلیکس می‌نامند. سالی که غول ویدئویی آنلاین دنیا روی تخته پرشی به نام فرنطینه و کرونا ایستاد و پرید. ارزش این شرکت و مهم‌تر از آن اهمیت آن در دنیای هنر و سرگرمی که به شکل سنتی در دست هالیوود و شبکه‌هایی چون اچ‌بی‌او بود برای سرمایه‌گذارها و برنامه‌سازها و هنرمندان روشن شد و هزاران سریال و فیلم سینمایی که در این پلتفرم به نمایش درآمد یا توسط خود نتفلیکس تولید و توزیع شد نشان داد در جهان به‌هم‌پیوسته آنلاین، چنین پلتفرمی یک بازیگر مهم برای آینده صنعت ویدئو است.

در ایران هم تا حدود زیادی اتفاق مشابه‌ای رخ داد. مردم اگرچه زیر فشار معیشتی نتوانستند تمام‌وکمال در خانه بنشینند اما تعطیلی سینما‌ها از یک سو و انفعال تلویزیون از سوی دیگر باعث شد تا پیر و جوان به پلتفرم‌های اینترنتی پخش فیلم‌وسریال متوسل شوند. پلتفرمی‌هایی که برند پیشتاز و مسلط آن‌ها یعنی فیلیمو سالی شیرین را سپری کرد. فیلیمویی که حالا گزارش سالانه‌اش نشان می‌دهد تا چه اندازه این صنعت، آینده جذابی برای سرمایه‌گذاران و بازیگران آن دارد.

وی‌او‌دی: هر روز پرمشتری‌تر از دیروز

بازار وی‌اودی در سال 95 با فیلیمو در ایران پا گرفت و با سرمایه‌‌گذاری شاتل روی برند نماوا، رقابتی شد. در همین ۴-۵ سال که از عمر شبکه نمایش خانگی آنلاین در ایران می‌گذرد یک بازار ریالی بسیار بزرگ شکل گرفته که بسیاری را از صداوسیما گرفته تا فناپ و کافه بازار و… وسوسه کرده سهمی از این بازار ببرند. حالا یکی با انحصار و محدودیت یکی هم با خلاقیت و تنوع سرویس.

اگرچه در همه این سال‌ها نقدهای زیادی به فیلیمو و نماوا وارد شده که اگر برخی محدودیت‌های داخلی نبود این بیزنس‌ها تا این حد نمی‌توانستند رشد کنند اما باید پذیرفت که ورود به‌موقع این کسب‌وکارها به این صنعت هم در این رشد و نموشان بی‌تاثیر نبوده است. این روزها فیلیمو و نماوا یکه‌تاز این بازار هستند و با برنامه‌سازی و سریال‌سازی میلیون‌ها مخاطب گرد خود جمع کرده‌اند. اما آمارها نشان می‌دهند فیلیمو با فاصله پیشتاز این بازار است و بعید است با برنامه‌های متنوع در حال ساختی که دارد رقبای دیگر به این زودی‌ها بتوانند سهم بازار آن را تهدید کنند.

فیلیمو یکی از زیرمجموعه‌های صباایده است که برندهایی چون آپارات، سینماتیکت، صباویژن، پلاک و فلایتیو و … را در سبد سرمایه‌گذاری خود دارد. فیلیمو در اولین گزارش سالانه خود اعلام کرده که تیم آن ۳۰۰ نفره است و حالا در سایت این استارتاپ حوزه ویدئو، بیش از ۳۵ هزار اپیزود سریال پیدا می‌شود. براساس این گزارش، فیلیمو توانسته طی ۶ ماه (در دوران کرونا) بیش از یک میلیون بلیت آنلاین برای فیلم‌هایی که روی این پلتفرم اکران شده‌اند بفروشد و ۷۰ درصد مبلغ کل فروش را به تولیدکنندگان محتوا پرداخت کرده است.

وی او دی: یک صنعت پرترافیک

یکی از مهم‌ترین نکات این گزارش میزان مصرف ترافیک کاربران فیلیمو است که به طور میانگین در هر ماه ۳۶ میلیون گیگابایت عنوان شده است. همچنین فیلیمو می‌گوید در اسفند ۹۸ کاربران آن بیش از ۴۸ میلیون گیگابایت ترافیک مصرف کرده‌اند.

با این اعداد و ارقام می‌توان تخمینی از اندازه بازار صنعت VOD کشور به دست آورد. همچنین همین اعداد است که اپراتورهای ارایه‌دهنده اینترنت کشور را به سمت نیم‌بها یا رایگان کردن حجم مصرفی مشترکان این پلتفرم‌ها تشویق می‌کند. گزارش فیلیمو نشان می‌دهد که مشترکان سه اپراتور ایرانسل، مخابرات و همراه اول بیشترین حجم مشتریان این پلتفرم را به خود اختصاص داده‌اند.

رشد 2.5 برابری کاربران و پیشتازی ایرانسل در فیلیمو

ایرانسل با ۲۶ درصد در صدر تعداد مشترکان فیلیمو است. البته احتمالا این موضوع نسبتی با رایگان بودن اشتراک فیلیمو برای مشترکان ایرانسلی داتشه باشد. گزارش بیان می‌کند که فیلیمو در ۴ سال ۴۱ برابر رشد داشته است.

این گزارش نشان می‌دهد حجم تولید محتوای اختصاصی فیلیمو افزایش داشته است، همانطور که چندی پیش محمدجواد شکوری مقدم بنیان‌گذار صباایده و آپارات اعلام کرده بود به همین دلیل مجبور به افزایش مبلغ اشتراک ماهانه فیلیمو شده‌اند، زیرا منبع اصلی درآمدشان از همین اشتراک کاربران است.

غیر از ترافیک مصرفی کاربران، یکی از نکات جالب این گزارش که نشان‌دهنده فاصله این پلتفرم‌ها با تلویزیون و میزان استقبال مردم از آنهاست، تعداد کاربران است. فیلیمو در گزارش خود می‌گوید تا آذر یک میلیون و ۲۰۰ هزار کاربر داشته و در سال گذشته تعداد کاربران آن ۲.۵ برابر شده است. این رقم نشان می‌دهد کماکان راه زیادی برای رسیدن VODها به مخاطبان تلویزیون در ایران وجود دارد.

آینده وی‌او‌دی‌ها: هدف‌گذاری بازار کشورهای همسایه

سرمایه‌‌گذاری‌های انجام‌شده توسط فیلیمو در حوزه سریال‌سازی برای ماه‌های آینده که در این گزارش به آن‌ها اشاره شده از یک سو، ورود رقبای تازه‌نفس استارتاپی به حوزه وی او دی از سوی دیگر و کاتالیزوری به نام کرونا مهم‌ترین نشانه‌ها برای کسانی است که می‌خواهند بدانند آینده صنعت وی‌او‌دی به کدام سمت می‌رود.

بازاری جذاب که همانطور که در سال 99 با کرونا و البته سرمایه‌گذاری‌های هوشمندانه رشد کرد، احتمالا در سال آینده یکی از مهم‌ترین بخش‌های اکوسیستم استارتاپی باشد. بازاری که علیرغم سنگ‌اندازی بازیگر سنتی‌اش یعنی صداوسیما با ورود نسل تازه‌ای از مشتریان که متولدین دهه 80 و 90 هستند برای پلتفرم‌های آنلاین روزگار خوشی را رقم خواهد زد.

و حالا با اعلام اینکه استفاده از فیلیمو در بهار ۱۴۰۰ برای کاربران افغانستان، تاجیکستان و ازبکستان رایگان است باید گفت این صنعت به فکر قتح بازارهای منطقه‌ای افتاده. بازارهایی که گرفتن آن‌ها برای این دست پلتفرم‌های استارتاپی اگرچه سخت اما غیرممکن نخواهد بود. پلتفرم‌هایی که فعلا پیشتاز آن‌ها فیلیمو است؛ تا آینده چه شود!

گزارش کامل فیلیمو را اینجا بخوانید